TALA FAASOLOPITO O SAMOA MAI LE AMATAGA

21 May 2016, 12:00AM

OFISA O LE FALE LOMITUSI-APIA PRINTING OFFICE

Sa leai se Ofisa o le Fale Lomitusi o le Malo i totonu o Apia, talu ai o galuega tau lomitusi uma a le Malo sa fai e le Ofisa e igoa o le Samoanische Zeitung lea sa pulea e Herr E, Lubke ma o ia foi o le faatonu.

O Mr Mueller mai Kuiniselani, o le fesoasoani sili lea, ma e pulea e ia lomiga faa-Peretania a le nusipepa lea e maua i vaiaso uma ma e o’o mai i lea taimi ua ono tausaga talu ona lomia lea nusipepa. O le ‘afa o lea nusipepa e lomia i le gagana Siamani a’o le isi ‘afa e lomia i le gagana faa-Peretania.

O le totogi mo le nusipepa i le tausaga atoa pe afai o oe e te faitau i ai, e 16 seleni i le tausaga atoa, ae o totogi mo faalauiloa ma faasilasilaga e 4 seleni mo le inisi muamua ma le 2 seleni mo isi inisi ta’itasi uma.

O le Nusipepa a le Malo sa lomia i le gagana Samoa, ma o lona igoa o le ‘Savali’, lea e faatasi i le masina ona maua mai lea lava ofisa, e leai se totogi o lea nusipepa mo tagata o le atunuu, o le faamoemoe ia mafai ai ona faasalalau atu tala fou.  (Photo of Samoanische Zeitung-Apia Printinga Press).

EKALESIA-Lonetona Misionare Sosaiete

Na amata le galuega a le Lonetona Misionare Sosaiete i totonu o Samoa ia Aokuso, 1830. Ina ua asiasi mai Rev. John Willians (Ioane Viliamu), lea na malaga faatasi mai Rev. Charles Barff (Papu) i Samoa ma tuu i Sapapalii ni faia’oga Tahiti ma isi nofoaga i le motu o Savaii.

O le 1835 na tofia ai ni misionare Europa se to’aono, e pei o Messrs Heath, Hardie, Mills, Macdonald, Murray ma Branden. E le’i umi ae tofia loa ni pule a’oga se to’alua ma se tagata e lomia faamaumauga. O le 1837 na tuufaatasia ai ekalesia i se vaega e tasi.

E o’o ma ii le 1840, ua aofia atoa motu autu e tolu o Upolu, Savaii ma Tutuila i se fesootaiga e ala i nofoaga o ekalesia. 

O le 1844 na faavae ai le Kolisi Faafaife’au i Malua, i se mamao lea e tusa ma le sefulu-lua maila i sisifo mai Apia i le motu o Upolu. O lenei galuega na pogai ai ona tuueseese Rev. George Turner, LLD, ma Charles Hardie.

O le tofi o Hardie sa mulimuli ane ona faatumuina ia Tesema 1859 e Rev. Henry Nisbet, LLD, ma aveeseina ai mai Sapapalii Savaii, lea sa nofo ai talu mai le 1850. Na maliu Dr. Nisbet i Malua i le 1876, ae faamalolo litaea Dr, Turner i le 1882.

Na tofia Rev. John Marriot i Malua i le 1878, ma o  Aokuso 1887 na aveeseina ai Mr Newell mai Savaii mo le Kolisi Faafaife’au i Malua. O Novema 1904 na maliu ai Rev Marriott, ma na suitulaga i ai ia Aokuso 1905, Pastor Ernest Heider mai Westphalia, Siamani.

21 May 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>