Mata’ina le Fa’ai’uga o Tusiga-tala a le Samoa Observer i Amerika Samoa

By Fa’aliliu e Maiava 06 June 2016, 12:00AM

Ua te’a le atu-vasa sa taligā ai ma fa’atalitali nai fanau-a’oga, o tama ma teine-tusitala mai Amerika Samoa.

O le Aso Lulu talu ai, na faia ai i le falea’oga o le Kolisi Maualuga a Amerika Samoa (American Samoa Community College), se tufatufaga fa’ailoga mo le tauvaga o tusiga-tala pupu’a a le Samoa Observer.

O le ulua’i tauvaga lea fa’apea ua faia i totonu o le Teritori ma sa lagolagoina fa’atasi lea fa’amoemoe  e kamupani malolosi, le faleoloa o le Samoa Stationery & Books, ma le Faleoloa o Eveni o Pago Pago.

Sa tatala le tauvaga lenei mo fanau-a’oga mai le Vasega 6 e o’o lava i fanau-a’oga i le tausaga muamua ma le lua, e tusia ai a latou tala i le gagana fa’aPeretania po’o le fa’aSamoa fo’i, i le ulutala, “O Lo’u Lalolagi”. 

Na fa’ailoa e Marj Moore - le Fa’atonu o Polokalame Fa’aleA’oa’oga i Nusipepa a le Samoa Observer, e tusi lava e le tama ma le teine o latou lalolagi o iai nei, po’o mafaufauga fo’i ma va’aiga fa’ale-mafaufau o le lalolagi e “tatau ona iai”.   “E matua tele na’ua tala ‘ese’ese sa ‘auina mai, ma e matua lala lava ituaiga lalolagi o lo’o tusi iai tala a fana-a’oga. 

O nisi lalolagi, o lo’o talotalo iai, o nisi, o mea moni sa tutupu i o latou olaga, o lalolagi fiafia, o lalolagi fa’anoaoa, o nis fo’i o lalolagi malie ma fiafia ae aupito taua ai, o le tilofia lea ma malamalama i mea o lo’o i mafaufau o fanau laiti ae maise o latou fo’i talitonuga. 

Na ta’ua e Marj, na matua fa’ate’ia i latou ona e sili atu i le 200 tala na fa’aulu mai a’oga ‘ese’ese e 15 ma ta’ua ai fo’i, e mata’utia o le to’atele o tupulaga talavou o Amerika Samoa e fa’ananau e tusitusi ma fa’amaumau tala e uiga ia latou lava.    O tala uma sa tu’uina mai, sa fa’amasinoina e nisi iloga o le atunu’u nei e aofia ai Silafau Dr. Sina Va’ai, o Papali’i Momoe Malietoa von Reiche, o Faletua o Anne Leauga ma Julie Perelini.

Moni e fa’ale-tele ni tala sa tusia i le gagana Samoa, a ua talitonu Marj, a lava se taimi e tu’uina atu i fanau e tapenapena lelei ai, o le a to’atele lava tamaiti-a’oga e una’ia e fa’aaoga pea la latou lava gagana.

O le taualuga o lenei fa’amoemoe, o le saunoaga matagofie sa saunia e se tasi o tusitala lauiloa, o se faia’oga-musika fo’i i le Kolisi Maualuga a Amerika Samoa, le Susuga a Poe Mageo.  Sa ia tu’uina atu se fa’amalosi’Au i tusitala uma sa ‘auai i le tauvaga, ae maise i latou sa mau-fa’ailoga. Sa ia fa’amanatu fo’i, le taua o mea o lo’o tutupu i le lalolagi o iai ma ia taumafai fo’i e fa’ata’ita’i le matata o le tusitala.

Sa ia faia se ‘oto’otoga pu’upu’u o tala-tu’u-taliga a Samoa ma ia fa’ailoa fo’i i le ‘au-fa’alogologo, le mata’utia o le tu’u o avanoa i isi tagata latou te fa’amatalina tala e uiga ia tatou lava ma le Pasefika. 

Sa ia faia se fa’ata’ita’iga ia Margaret Mead, ma fa’amalosi’au atu ai i fanau-a’oga, ina ia to’a’aga e faitau-tusi e maua ai iloa ma le poto-masani o tusitusiga ‘ese’ese ma saga fa’aleleia atili ai le fa’amatalaina atu o tala mo le malamalama ma le fiafia o isi tagata.

Na ta’ua fo’i e Marj, na fa’amatala lava e tamaiti-a’oga,o matua ma faia’oga ina ua mae’a le tufatufaga-fa’ailoga, o se fa’amoemoe aoga ma taua tele lea tauvaga mo fanau mo le aga’i i luma. 

“Na o’o mai lava matua fa’apea nai faia’oga, e fa’afetai mai ma fa’ao’o mai lo latou fiafia tele ona ua faia e le Samoa Observer lenei avanoa e fa’asoa ai mafaufauga ma fetufaa’i ai a latou taleni ma iloa ua maua o lea mea ma lea mea,” o lana fa’aaliga lea. 

“E momoli le fa’afetai tele i a matou kamupani lagolago e lua, le SSAB ma Eveni, lea e telē tele lo latou sao mo le fa’atupeina o lenei tauvaga. Sa fesoasoani fo’i i le fa’asalalauina o lenei tauvaga ma fa’amanatu atu pea i a’oga ina ia ‘auai i lenei fa’amoemoe.”

“E momoli atu fo’i la matou fa’afetai tele i le Pulega a le Kolisi nei mo le fa’alaolaoina o le maota nei e fa’atino ai lenei sauniga e aunoa ma se totogi. Fa’afetai tele lava.

Na mae’a le tufatufaga-fa’ailoga, ona alo loa lea o le ‘Auvala’aulia, o Fa’amasino, o Pule ‘Aoga, Faia’oga ma fanau fa’apea matua ma le loaloa o le atunu’u sa ‘auai, i se taumafataga fiafia.

By Fa’aliliu e Maiava 06 June 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>