O le Tala i le Palolo

By Fuimaono Na’oia Faasavalu Touli F. Tupua 23 June 2016, 12:00AM

Sa fai le taua a i’a ma Manulele i le isi aso. Ona totofi lea o ‘au o le taua. Ona tofi lea na o i’a e aogā mo le taua, a ua lē tofia le Palolo. Ona fai atu lea o i’a uma lava i le Palolo-‘A ua e le aogā mo le taua-o le a faaaoga oe mo tagata ola. Ona tau loa lea o le taua- a  ua taatia le Palolo ua lē aoga.

Ona faasaga lea o tagata ua matau le tausaga e fanau mai ai le Palolo. Ua iloa le aso ma le masina, ua iloa foi le Taumafa-mua ma le Toetaumafa, ma ua o’o mai lava i nei ona po o matau pea e augā-tupulaga. Ona faasaga lea o tagata ua faaigoa ma faitau masina o le Tausaga.

O Tesema ma Ianuari- ua faaigoa ia Utuvamua-o lona uiga o le taimi lea e maua ai taumafa muamua, ae fai mai Misi Palate o le igoa o le masinga o Tagaloafua.

O Fepuari sa faaigoa o Toeutuva, ae fai mai Misi Palate o ‘Faalele-Ta’afanua’. Ma o Mati ua faaigoa o ‘Faaafu’ poo le masina e faaafu ai laau totō ae fai mai Misi Palate o ‘Tulia’ (igoa o le temoni).

O Aperila ua faaigoa o Oloamanu poo le taimi lea e pepese ai manu, ae fai mai Misi Tana o ‘Fanoga’; ae fai mai Misi Palate o ‘Leunu’ poo se mea ola itiiti e fiafia e faase’e tagata.

O Me o lona igoa o ‘Aununu’. Fai mai Misi Tana o ‘Aununu’, ae fai mai Misi Palate o ‘Taafanuatele’.

O Iuni fai mai Misi Tana o  ‘Oloamanu’, ae fai mai Misi Palate ma Fraser o ‘Malelega’.

O Iulai fai mai Misi Tana o ‘Palolomua’, ae fai Misi Palate ma Fraser o ‘Sina’.

O Aokuso o ‘Mulifa’; ae fai mai Misi Tana o ‘Palolomuli’; fai mai Misi Palate ma Fraser o ‘Vaenoa’. 

O Setema o ‘Lotuaga’-fai mai Misi Tana o  ‘Mulifā’, ae fai mai Misi Palate ma Fraser o ‘Laupopo’

O Oketopa o ‘Lotuaga’-fai mai Misi Tana o ‘Lotuaga’, ae fai mai Misi Palate ma Fraser o ‘Lefanoga’.

O Novema fai mai Misi Tana o ‘Taumafamua’, ae fai mai Misi Palate ma Frasere o ‘Tagaloata’u’.

O Tesema fai mai Misi Tana o ‘Toetaumafa’ ae fai mai Misi Palate ma Fraser o ‘Ite’ o le igoa lea o se temoni.

Talu ai ona o le vavalalata o le sootaga a le Palolo ma foliga vaaia o le Masina, o lea ua tuuina atu ai i lalo- e ala i se suesuega na fai i se faiga ua leva a Samoa e faatulaga ai igoa o mea. O le taimi la i luma mai pe a ua mavae atu le masina fou e le tele ni ona igoa.

O le igoa lava ia o le masina faatoa vaaia o le ‘masina pupula’ma o le ‘mu’amu’a’ le igoa o le po e soso’o ai pe a toe vaaia se isi foliga ese o le masina. Ae ui o lea, o vaitaimi e vaaia ai ma le taimi e le toe vaaia ai le masina atoa, sa sili ona matauina lelei e tagata Samoa. O latou igoa nei sa faaigoa ai. 

Po muamua ina ua mavae le masina atoa sa faaigoa o le ‘Masina Le’ale’a

Po lona lua ina ua mavae le masina atoa sa faaigoa o le ‘Masina o Fe’e Tetele.

Po lona tolu talu ona mavae le masina atoa sa faaigoa o le ‘Masina Atatai’.

Lona fa o Po sa faaigoa o le ‘Masina Fano’ele’ele’.

Lona lima o Po sa faaigoa o le ‘Masina Sulu tele’.

Po lona ono sa faaigoa o le ‘Masina Mauna’.

(Kuata mulimuli) 

Po lona fitu sa faaigoa o le’ Masina Mauna’.

Po lona valu ina ua mavae le masina atoa sa faaigoa o le ‘Masina Usunoa’.

Po lona iva ina ua mvae le masina atoa sa faaigoa o le ‘Masina Motusaga’

Po lona sefulu ina ua mvae le masina atoa sa faaigoa o le ‘Masina Tatelega’.

Po lona sefulutasi ina ua mavae le masina atoa (masina fou) sa faaigoa o le ‘Masina Punifaga’.

Po lona sefululua ina ua mavae le masina atoa sa faaigoa o le ‘Masina Tafaleu’.

Po lona sefulutolu ina ua mavae le masina atoa sa faaigoa o le ‘Masina Tafaleu’.

O se suiga itiiti i foliga o le masina i luma mai o le masina fou sa faaigoa o le ‘Masina Faatoaoina’.

By Fuimaono Na’oia Faasavalu Touli F. Tupua 23 June 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>