Ia manuia tele le aso Faava-o-malo o Tama’ita’i

08 March 2016, 12:00AM

Tusia - Mata’afa Keni Lesa

Faaliliu e Seagaitumua Tupuola


I le faamanatuina o le Aso Faava-o-Malo o Tamaitai i le asŏ, e lelei ona tatou momoli atu le faamalo i tamaitai uma lava ia sa matua tula’i mai ina ia ‘ausia le ipu i le faagasologa o Faiga-Palota Lautele i le Aso Faraile talu ai.

O le manumalo pe o le to’ilalo, ae tatau lava ona momoli atu le faafetai tele ia te outou uma lava mo lea taumafaiga. E ui lava ina lagona e nisi o i latou ia sa le faamanuiaina atonu o le muta’aga lea o le ala- ae mo le toatele, i le taimi nei o lea ua uma ona latou tofo i ai, ma o lena tulaga ua na o se amataga lava. E tusa ai la ma lea itu, o loo i luma ni taimi fiafia e tatau ona tilotilo i ai. 

Ia teu pea i le mafaufau e faapea e to’afa tamaitai ia ua mautinoa o latou nofo i totonu o le Palemene. O lona uiga-a faaopoopo i ai ma se isi tamaitai, o lona uiga-ua tatou nofo sauna e fai se tala faasolopito i le itu i le aofai ua i ai nei tamaitai i totonu o le tatou Palemene. 

E leai se tulaga masalomia e faapea o le suiga e aupito i toatele tagata e talanoa i ai e tusa ai ma le Faiga-Palota Lautele i lenei tausaga-o le teuteuga lea o le Faavae ina ia mautinoa ai e faapea a itiiti mai o le 10 pasene o le Palemene –o tamaitai ia.

Ua una’ia lea tulaga e le mana’o ina ia vaaia ni tamaitai se toatele i totonu o fale tetele o le paoa i Tiafau, o lea suiga o le tulafono ua vave ona tulai mai lona aogā. Mai le itiiti ifo i lo se 10 sui faatutu i le faagasologa o le Faiga-Palota Lautele talu ai i le 24, o le mea moni o se tulaga faaleleia atili lea. Ae peitai-ua faaliliuina ‘ea lenei tulaga ina ia taunuu i tamaitai-sa manaomia? 

A aunoa ma ni fuainumera faamaumauina moni e lagolago a’i se finauga, e tatau ona faailoa atu e faapea o le taunuuga –e tusa ai ma le aofai o tamaitai na manumalo –e ona mafai ona avea ma mea faatiga.

A e tago e aveese ni tamaitai se to’atolu ia ua uma ona avea ma sui auai, o le tasi mai le 46 nofoa-o se mea lea e matua le mafai lava ona faatino. Atonu sa tatou fia vaai i ni tamaitai e sili atu ona toatele.

Ae ina ia tausisia pea lo tatou talitonuga, o i matou ia sa outou lagolagoina i se tulaga na matou faia i totonu o lenei tusitusiga*  i nai vaiaso ua mavae atu e tusa ai ma tamaitai i totonu o le Palemene, Sa matou fai atu o loo tatou soifua i se lalolagi lea tatou te manaomia vave ai le faamalieina ma le vave o mea uma lava. Ma a fua i le una’i malosi a Tamaitai o Malo Aufaatasi, Samoa Ala Mai ma isi vaega uma lava sa faia lea taumafaiga-ia sa galulue faatasi mo ni tamaitai se toatele i totonu o le Plemene, e faanoanoa le taunuuga.

Ae peitai- sa matou fai atu foi i lena taimi e faapea e le tatau ona tatou soona o mamao i o tatou luma atu. E tatau ona tatou faia se amataga i soo se nofoaga ma le aofai o sui faatutu ua ia i tatou mo le faiga-palota o le vaiaso ua mavae-o se amataga lelei lea.

O le mea moni, o suiga e umi le taimi e fai ai ma o se tasi lenei o ia itu e avea le onosa’i m mea e sili ona lelei. O le mea moni e faapea semanu o se mea valea ona faapea e manumalo sui tauva tamaitai uma talu ai on ua i ai se una’iga malosi-faatasi ai ma le malosi o se faiga faatosina lautele-e una’ina ai tagata palota o le atunuu ina ia lagolagoina i latou. 

Ina ia ‘ausia le faamoemoe o le maua o le tulaga tutusa o le alii ma le tamaitai i totonu o le Palemene, e ao ina tatou talia e faapea e umi se taimi e faatino ai. E tele ma anoano taimi.  Ioe o le a tele loimata maligi, faanoanoa ma le le fiafia i le faagasologa o le ala. O le  i ai mea faatiga. Ae peitai- o se vaega lena o le taualumaga.

Ia manatua foi-o loo tatou faafeagai ma uiga ma mafaufauga uiga ese ia ua faitau tausaga ma tausaga o faatulaga. E umi se faagasologa e aveese ai nei uiga ma e tatau ona tatou maua le onosa’i.

Ae peitai-ia tatou loto tetele. E tatau ona faamafanafanaina i tatou e faapea a itiiti mai-o lea ua i ai nei se gaoioiga ma le faatupuina atili o le malamalama i sui o tagata lautele e faapea e mafai foi e tamaiti ona fai soo se mea e fai e alii- ma atonu e sili atu ona lelei le faiga latou te faia ai. 

Ona o le suiga o le tulafono, o lea ua ulufale atu Samoa i ogasami o le Pasefika e le’i tofotofoina muamua. Ma e tatau ona faailoa atu e faapea o le aofaiga e to’alima ua faamaonia i totonu o le Faavae ua na o le fola e faasino i ai.  O le sini autu mulimuli ane ai e manino mai o se aofaiga tele lea. 

O le mea lea-ia tuu pea i luga o tatou ulu. E ono mafai lava on faaleleia atili. 

E tusa ai la ma lea tulaga, e tusa ai ma le Aso Faava-o-malo o Tamaitai i le asŏ, matou te manana’o e tuuina atu faapitoa lava la matou faamalo ia Gatoloaifaana Amataga Gidlow, Faimalo Kika Stowers ma le Sui Usufono fou o le Palemene, o Aliimalemanu Alofa Tu’uau. Matou te faamoemoe e saili poo ai o le a avea ma Sui Usufono Tamaitai lona lima o le Palemene. 

Matou te fia faaaogaina foi lenei avanoa e momoli atu ai le faamalo i le sui ta’ita’i fou o le H.R.P.P. o ia lea e matua ono mafai ona avea ma o tatou Sui Palemia fou, o Fiame Naomi Mataafa. 

O le Aso Toanai, na faato’ilaloina e Fiamea le isi sui auai o le H.R.P.P.o Faumuina Tiatia Liuga, 21-19 i le faagasologa o le palota a le faa-faletui e faamautu i lea tulaga. 

“Ua ‘ou fiafia lava e le gata mo lo’u itumalo ae mo le faamoemoe tau tulaga tutusa o le alii ma le tamaitai,” o le saunoga lea a Fiame. “Ua faata’oto ai le Alamo i mtou ma isi lava tamaitai ina ia matua aloa’ia i latou.”

Sa faaauau le saunoaga a Fiame ma faapea mai e tatau i tamaitai ona auai ma aafia i totonu o talanoaga tau polokiki ma atiina a’e ina ia tuuina atu ai ia i latou se avanoa e tofia ai i ia tulaga maualuga. Na ia toe ta’ua e faapea e faatoa mafai lava ona avea tamaitai ma vaega o lenei taitaiga tau polokiki pe afai latou te matua tulai mai, auai ma tumau pea ona aafia ai.  O ia upu o upu o le poto. E tatau i tamaitai uma lava ona faitau ma le faaeteete i ai ma mafaufau i ai. I se gagana faigofie, mo tamaitai-o le ala i le isi Faiga-Palota Lautele e amata iinei ma le taimi nei lava. 

Ia manuia tele le Aso Faava-o-malo o Tamaitai Samoa, ma ia faamanuia atu le Atua!

 


08 March 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>