Finauina pea e Loia le mataupu

19 December 2015, 12:00AM

Lanuola Tupufia

Faaliliu e Seagaitumua Tupuola

 O le tamaitai talavou lea na afaina i le totonuga-lemu o se finauga e aafia ai le Peresetene o le Toomaga mo e Puapugatia poo le Samoa Victim Support Grouo (S.V.S.G.) ma le isi to’atolu, ia o loo tuua’ia i le taumafai e faalavelaveina le faagasologa o le amiotonu, o se tamaitai lea ua faalua ona afaina i faiga sese tau feusuaiga. 

O le tulaga tonu lena na faailoa atu i le Faamasinoga Faa-Itumalo ananafi  i le faagasologa o le iloiloina o faamatalaga mulimuli i luma o le Alii Faamasino o Vaepule Vaemoa Vaai. O le Peresetene o le Toomaga mo e Puapuagatia o Siliniu Lina Chang, Elaine Ulia Faigā, le Taitai Leoleo o Sala’a Salale Sala’a ma Tumua Luafalealo na tete’e uma lava latou te le nofosala i moliaga e faasaga ia i latou.

O le tagata muamua na fai lana faaaliga o le Loia o loo gafa ma moliaga-o Fepuleai Patrick Fepulea’i. Sa faailoa atu e le loia i le Faamasinoga e faapea o Caroline Susan Stowers, lea na avatu i totonu e avea ma tama teine a Elaine Ulia Faigā ma lana tane, o le tagata tonu lava lea na afaina. Fai mai Fepuleai o Ms Stowers lea na sulufa’i i le S.V.S.G-o ia lea sa le lelei ona tausi mulimuli ane ai..

 “Sa avea o ia ma tagata ua afaina i sauaga tau feusuaiga  ma o le pogai lea na tulai mai moliaga e faasaga ia Elaine,” o le faaaliga lea a Fepulea’i.

O le matafaioi a le S.V.S.G.e tusa ai ma lenei mataupu-o ia o se sulufaiga lea mo tagata ua afaina- ae ina ua amata ona talatalanoa Lina ma Elaine, o iinei na tulai mai ai le aiaina o le faagasologa o le tulafono.” Sa manatunatu Fepulea’i poo ai na tofia le S.V.A.G. na te faatinoina le matafaioi a Leoleo e ala i le taloina o se talanoaga e toe faalelei ai Susan ma ona matua fai, ia e manino mai ua le lelei ona la tausi ia te ia.  

 “Ina ua faailoa atu e Elaine ia Lina e faapea o ia na afaina i lenei mataupu, sa talo e Lina se fono mo se faaleleiga. O ai na tofia nei tagata e faia le galuega a le Faamasinoga? O le mataupu ua i luma o le Faamasinoga. 

 “O le itu e faanoaoa ai lenei mataupu o le tagata ua faaigoaina ‘o le tagata na aafia” i lenei mataupu sa le puipuia e le S.V.S.G. Ua latou faasaga tau i le mea tonu na pogai ai ona faavae i latou e fai –o le puipuia lea o tagata ua afaina i sauaga tau feusuaiga. 

 “Ina ua talia e Lina le faaupuga o le tala a Elaine e faapea o Terry ma Susana e fai le la pisinisi ma o Susan le pogai ua malepe ai le la faaipoipoga. O (Lina) sa avea muamua ma leoleo ma o se tagata ua masani i tagata ua afaina i faiga faatautala tau feusuaiga, ma sa tatau ona ia iloa e faapea o lana aia tatau e sili ona taua –o le puipuiga lea o Susan.  

Sa toe taua e Fepulea’i e faapea afai sa i ai se sootaga tau feusuaiga a Susan ma le tane a Elaine o Terry, ia atonu ua avea o ia ma tagata ua aafia i ni mataupu se lua tau le faaaoga sese tau feusuaiga.   “O Susan o se tagata lea ua faalua ona afaina i le faaaoga sese tau feusuaiga ma ia i la’ua e to’alua o Elaine ma lana tane.”

E tusa ai ma Fepulea’i, o loo lava ma totoe molimau e faapea na una’ia e Elaine Foa’i, o le isi molimau autu lea itotonu o le tagi muamua na fai e faasaga ia Elaine, ina ia tuua le atunuu a’o lei faia le Faamasinoga. Ae peitai, sa le talia e le loia o Taulapapa Brenda Heather-Latu lea o loo fai ma sui o Siliniu ma Mrs Luafalealo-lea finauga, Na faailoa atu e le Tamaitai i le Faamasinoga e faapea e matua leai lava se faamoemoe o ana paaga e faatino soo se gaoioiga ua vaaia ina ia aiaina ai le faagasologa o le amiotonu.  “O matua (o Susan) sa matua auai ina ia faaui i tua le tagi talu ai se una’iga mai le nuu ma le ekalesia,” o le faaaliga lea a Taulapapa. 

“Na ta’ua e la’u so o (Fepuleai) i latou o ni tagata faatauvaa loo nonofo i totonu o le nuu ma matou te auai faatasi ma ou te lagolagoina lana finauga. O i latou o ni tagata faatauvaa na faasalaina (e le nuu o Lano) ma sa fesoota’i ma le tagata amio leaga tau feusuaiga ina ia toe avatu lo latou afafine. 

Fai mai Taulapapa o se mea uiga ese e faapea e le’i faasalaina e le nuu le tane a Elaine e tusa ai ma le mea na ia faia.

Sa i ai se faamoemoe masani mai matua ia na fono ma le S.V.S.G.ina ia tafi ese moliaga.” 

E tusa ai ma lana tolaulauga, fai mai Taulaga o lea mataupu ua faaleagaina ai tagata uma ma o loo ‘auga atoa o le “faaaoga sese lea o le paoa lea ua afaina ai le tulaga o le ekalesi, le tulaga o le Kolisi Faafaife’au, lea e faauuina faife’au, leoleo sini, se N.G.O.se tasi sa avea muamua ma faletua ma afafine o se aiga lauiloa i totonu o Afega. 

O le loia lona tolu na tuuina atu lana tolaulauga o Papalii Lio Masipau, lea o loo fai ma sui o Sala’a. 

Fai mai Papalii o le molimau a le vaega o loo gafa ma moliaga e faasaga i lana paaga e mai se tagata molimau o loo masalomia lona tulaga faatuatuaina. Fai mai a ia e leai se molimau tuu-sa’o e faapea na fai e Siliniu ma Salaa se fuafuaga mo Peati e faauiese ai le mataupu mai le Faamasinoga.

O le mataupu mulimuli, na finauina e Alalatoa Rosella Papalii,le loia a Elaine e faapea ina ia mafai ona avea le mataupu ma taupulepulega leaga e faato’ilalo ai le faagasologa o le amiotonu, e tatau ona malilie faatasi i ai. 

Fai mai a ia o se mataupu lenei e leai se tasi na fuafuaina ma o loo i ai foi le fesili pe o ai na taupulepule e faasaga ia te ai. 

O le finauga a Alalatoa e faapea afai e talia e le Faamasinoga le finauga a le itu o loo gafa ma moliaga, o le a avea ai o ia ma se tasi o a latou molimau autu, Foai Galue Malo, o se tasi lea na aafia ai.Ona pau lava le molimau na tuuina mai e faasaga ia Elaine e mai ia Foa’i,” o le faaaliga lea a Alalatoa. E leai se molimau tau taupulepulega e mafai ona faatuatuaina i se tulaga saogalemu e le Faamasinoga e faasala ai ma faamaonia le solitulafono e aunoa ma se tulaga masalomia e tatau ai. Ua tolopo e le Alii Faamasino o Vaepule le mataupu seia aulia le aso 19 o Fepuari 2016 mo lana faaiuga.

19 December 2015, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>