Manatu O Le Fa’atonu - E leo tetele galuega i lo upu

By Faaliliu e Seagaitumua Tupuola 29 June 2016, 12:00AM

I le avea ma Ta’ita’ifono o Ekalesia Soofaatasi, o se siufofoga o le Tiakono o Kasiano Leaupepe, e taua tele. Ma a fia faalogo le atunuu ia te ia, o lona si’ufofoga o se tasi lea o mafuaga, ua ofo atu ai le ituaiga o faala’ei’au tatou te manaomia i taimi faapenei.

O le mea moni, o nisi o i tatou atonu tatou te le ioe faatasi ma ia ma-o ona mafaufauga e fai sina sasi ese mai le laina-ae o loo lelei lava. E ui i le tele o lu’itau ma mea faatiga, o se tasi o itu e sili ona matagofie e uiga i le taimi nei i totonu o Samoa-o le uiga ese lea o manatu faaalia. O le mea moni –e avnoa tagata uma lava e faaali sa’oloto o latou lagona e uiga i le tele o talanoaga eseese-e aofia ai le faateleina pea  o potopotoga lautele aloa’ia-ia e mafai ona i se tulaga lelei mo Samoa.

I lea lava taimi e tasi, e anoano mea e tatau ona faailoa atu e uiga i le leai o se tulaga lelei, lotomau ma le faaaloalo i totonu o nisi o nei talanoaga. O se tulaga faaletonu le mulimui atu i nisi o nei sootaga ia tatou te maua ai le maoa’e o le inoino, ita, faatiga ma le le loto faamagalo.O le gagana e uiga ese; e le moni e pei o se mea tusia ma o loo i ai le anoano o le le kea i le va tapu ma le va tapuia. O se tulaga lea e faanoanoa ai, aemaise ai lava pe a fua i le anoano o suiga lautele o loo tatou tauivi nei. E tusa ai ma la matou sailiga mo ni tali, sa matou manana’o e faalogo pe o le a se finagalo o le ekalesia. Sa matou fia iloa poof ea e tu ai? O le a lana matafaioi e faatino? Ma pe faamata o ona faatinoina lea matafaioi. I le avea ma Fono a Ekalesia Soofaatasi, lea e aofia ai ekalesia autu uma o i totonu o Samoa, e leai se isi e maualuga atu i lo le Tiakono o Leaupepe. Ma o ona manatu faaalia i se tasi itu e mafai ona faauigaina o le manatu lea o le Ekalesia i totonu o Samoa.

Ia-o le a la le faafitauli o loo feagai ma Samoa i aso nei, sa matou fesiligia ai le Tiakono o Kasiano. “I le avea ma atunuu, ou te vaai ma le faanoanoa ona ua mamulu atu a tatou mea taua e faatauaina e faavae i luga o le faa-Samoa,” o lana faaaliga lea. “Ua mamulu atu mai ia i tatou le faaaloalo a le tuagane i le tuafafine, le fanau i matua, ma tupulaga talavou i o latou tagata matutua. O nei mea faatauaina ua tafefea ma e tatau ona tatou toe faaolaolaina ma toe aumai nei mea faatauaina – e fo’ia ai le anoano o nei faafitauli.”

E leai se mea e tasi matou te tete’e ai. Mo le Tiakono o Leaupepe, na ia ave i tatou i se malaga. “I aso ua leva, e puipui e le tuagane le tuafafine, o ia o le mea uliuli o lona mata. I Aso nei, ua leai lena faaaloalo. Aisea? Ona ua tonu ia i tatou e aumi i totonu faiga a Papalagi i lo le faaauau pea i la tatou aganuu ma le faa-Samoa. Ua tatou fulitua i le tatou va tapuia ma le ava fatafata. Sa i ai foi le isi mataupu. Sa faitioina e le Tiakono o Leaupepe le una’ia o aia tatau a le tagata, aemaise ai lva i le va o tupulaga talavou.

 “O lea ua ‘ou ta’u atu ia te outou o se tasi lenei o pogai autu o nei faafitauli. O lenei faiga ua faataga ai a tatou fanau e manatu e faape e mafai ona latou faia soo se mea latou te manana’o i ai. O le mea la ua tupu e faapea a sasa atu e tatou matua i latou, ona o lea o a (tatou fanau) valaau Leoleo “O le mea lenei ua matua lavelave ai mea uma. Ae peitai-e le manaomia e lo tatou atunuu lenei mea-talu ai o le sasa a o tatou matua ua tatou penei ai i aso nei. 

“E leai se tasi e faapea na oti i na aso ona o le sasa e o latou matua. O le mea moni-ua avea tatou ma tagata lelei ona o le “sasa” a o tatou matua.” I le taimi nei la, e tatau ona matou fai atu e faapea e ui lava ina lea faamalosia tatou e ioe i le finagalo le Tiakono o Leaupepe, ae i ai lona itu taua. Ma o se itu foi lea e tatau ona tatou taumafai e faalogo i ai ma matua Iloilo ma le faaeteete. 

Matou te talitonu o loo i ai le taimi ma le avanoa mo le sasa poo le pulea o le amio. O le faafitauli ua matou maua i le tele o tausaga e faapea e leai se laina manino i le o se sasa e aoa’i ma le matua sasa. O nei sasa e leai se aoga se’ia vagana ai le faaaoga sese.

O lea tulaga ua taunuu ai i le feoti. O le mea lenei e tatau ona tatou matua faaeteete lava i ai.  Ae peita’i, o le Tiakono o Leaupepe o se alii mau manatu lelei. Ina ua fesiligia pe faamata e le o sasi o ia i le tete’e atu i le una’iga tau aia tatau faale-tagata, fai mai a ia ua leva ona i ai ala ma faiga a Samoa lava ia e faafeagai ai ma nei mataupu. Ma e amata mai le aiga ma matua. 

 “Ua faatamala matua i le vaaiga o a latou fanau,” o lana faaaliga lea..O le pogai lea ua sosolo faa-afi ai nei amioga leaga. E le o faia e Matua le latou galuega, ua soona mitamita vale ia latou fanau ma ua faa-tauasoina ai latou mai le fai o le mea e tatau ona latou faia.

E tatau ona latou aoao i latou, a’oa’o i latou e uiga i mea faatauaina ma mea tausi. “O le faavae o le tausiga o se tamaitiiti o le soloia lea ma e tatau i matua ona toe tutu ma faaolaola a tatou agaifanua ma aganuu masani.”

Ae o fea la le ekalesia e tusa ai ma lenei mataupu? O le a lana mea o fai? 

Fai mai le Tiakono o Leaupepe o loo faatino lava le matafaioi a le ekalesia-e ala i le folafola atu ma faamanatu i tagata le mea e mana’omia e le Atua.  “O isi tagata latou te tuua’ia faife’au ma ekalesia-ae o lea lava e faatino la matou galuega na valaauina ai matou e le Atua e fai,” o lana faaaliga lea. 

“E ala ona matou iinei –ia folafola atu le afioga a le Atua. Ua matou o mai iinei e fautua atu ma vaai le ekalesia ma ona pau lena. 

 “E mafai ona matou tuuina atu le fautua  ma fautuaga ae afai e e ma’a’a loto ma le fia faalogo-o lona uiga- e leai se mea a le ekalesia e mafai ona fai i ai.” “Ona pau o le mea e mafai ona matou faia o le tatalo mo tagata ma fai ia mautinoa o loo latou savavali e tusa ai ma le finagalo le Atua-ma ona pau lena o le mea matou te mafai ona fai. Ae i le faaiuga o le aso, e pule lava tagata pe latou te fia faalogo pe leai.”

Ia-ua matua talafeagai lelei lea tulaga.

Ae masalo e tatau i le Tiakono o Leaupepe ma faife’au o ekalesia ona fai se faiga e ese ai. Afai e le o faalogo mai tagata, o lona uiga e le o aoga le latou galuega o loo fai. Atonu, ma atonu ua fiu tagata ma ua faalogo so’o foi i lea lauga ma lea lauga mai le pulela’a. Latou te fia vaai i ni galuega faatino. Ia manatua foi, e le o galuega e leo tetele i lo upu? 

Ae mo le tatalo, o loo i ai le taimi mo mea uma lava.  

O se olaga e masani i le tatalo o lena e fesoota’i ai le tagata ma lona Atua. Ae a mapuitiga tagata, pe a tele na’ua le tulaga pagatia  ma le faanoanoa, o le mea mulimuli lava tatou te manaomia  o le isi lea mafutaga tatalo. O le Alofa ma le faapalepale o upu ia e faatino ai le galuega.

E leai se aofa’i o talosaga e mafai ai ona malamalama tagata i lo latou uiga moni.  A tilotilo i le inoino ma le ita o loo salalau ma le faateleina i nei aso, afai o i ai soo se mea e manaomia e lenei lalolagi, o le alofa lea. Ma o le ekalesia-faatasi ai ma le Tiakono o Leaupepe, latou te faia se mea lelei mo i tatou uma –ma avea i latou ma ta’iala. Tatou savavali i le mea tatou te tautala ai!

By Faaliliu e Seagaitumua Tupuola 29 June 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>