Manumalo le Samoa Observer i le “vaega tele o tala fou maoa’e e tuuina atu”

By Vatapuia Maiava 28 April 2016, 12:00AM

Na manumalo le Samoa Observer i le tolu o faailoga e fitu i le faamanatuina o le Faateleina o le Auai o Tamaitai i Polokiki i totonu o Samoa (I.P.P.W.S.) Faailoa tau Nusipepa mo le Tulaga Lelei tau le Lipotia o Tulaga Ma’ale’ale o le Lipoti o Faiga-Palota a Ituaiga o Tagata na lipotia anapo.

O Tusitala o Tala Fou, o Lanuola Tusani Tupufia ma Sarafina Sanerivi na manumalo i faailoga o le ituaiga o lomiga o le tauvaga faatasi ai ma le aloa’ia o le Samoa Observer e le Polokalame Tau le Atiina A’e a Malo Aufaatasi ma Tamaitai o Malo Aufaatasi mo le Puna e aupito i sili ona lauiloa o Tala Fou” e tusa ai ma le ituaiga o tagata e faatauaina ia lipoti.

O ia faailoga na tauaao atu e le Sui o Malo Aufaatasi e Faamaopoopoina i totonu o le atunuu o Lizbeth Cullity. O le Faatonu o le Samoa Observer,o Mata’afa Keni Lesa, na ia talia lea faailoga e fai ma sui o le Samoa Observer.

O le sauniga mo ia faailoga sa faatinoina i le Fale o le Pulega Tau Turisi a Samoa. Sa auai le Sui Palemia o Fiame Naomi Mataafa ma Sui Usufono o le Palemene, o Faimalotoa Kika Stowers ma Gatoloaifaana Amataga Gidlow.

E lua ni faailoga mo le faasalalauina i le ‘ea ma talanoaga ma sui faatutu tamaitai mo le faiga-palota na maua e le Talamua Media ma lana tusitala o Lagi Keresoma, le tagata ua leva ona faia faasalalauga i le leitio, o Vaasiliena Iupati sa faapea foi ona aloa’ia mo lana galuega i le Leitio 2AP faatasi ai ma se vaega o polokalame o talanoaga ma sui faatutu tamaitai.

O ia faailoga e aloa’ia ai tusitala o tala fou ma ofisa e tuuina atu ai tala fou mo le tusitusia lea e le gata ina paleni lelei, ae ia lu’i ai fo’i ituaiga o tagata ma siitia ai le iloa e uiga i le taua o le auai o tamaitai i polokiki ma le avea ma sui tau polokiki.

O le Sui Pule o le Iunivesite Aoao o Samoa, o Polofesa Fui Asofou So’o, na ia faafetaia i latou na maua faailoga. 

“O le mea muamua lava-e tatau ona ‘ou momoli atu le faamalo i tusitala o tala fou ua manumalo ona ua aloa’ia le latou galuega fita i lenei po e ala i le muamua-o faailoga tau nusipepa a le P.P.W.S. mo le tulaga lelei e manatunatu ai tagata i le lipotia o le faiga-palota i totonu o Samoa,” o lana faaaliga lea.

O sea ituaiga o taumafaiga o loo faatūtū i le siitia i le tulaga e sili ona lelei o faiga masani tau tusitala o tala fou ma faatulaga ona tulaga tau le poto faapitoa mo isi ina ia mulimuli ai.”

“I se taumafaiga ina ia mautinoa le lumana’i o tusitala o tala fou ma tagata tusitala o nusipea i le taimi nei-e sili ona lelei pe a tapenapena ma faa-auupegaina mo le tuuina atu o le poto ua aoaoina e ala ia latou lipoti e uiga i le tulaga tutusa o tagata i totonu o polokiki.”

Ona se’e ane ai lea o le sui pule i nisi o ituaiga o mea o loo feagai ma Samoa.

“O ia Ituaiga eseese e tumau pea i totonu o nusipepa o aso uma, o tamaitai e masani ona faaalia e faapea ua na o i latou lava ia e tausia aiga ma e faalagolago i alii poo e avea ma mea e aloa’ia e alii,” o lana faaaliga lea.

Ona o lea tulaga-o loo i ai se sootaga o le auai o tamaitai i totonu o nusipepa ma tulaga tau le toe faaleleia o lo latou auai. E ono mafai ona finau mai se tasi e faapea o alii foi o loo noatia i faiga eseese i totonu o nusipepa; ua faatusaina i latou faapea e sili ona malosi ma pule toatasi.

“E itiiti lava se avanoa mo mafaufauga fetuuna’i tau le malosi; e foliga mai ua faitioina e nusipepa alii ona o le le popona poo le faatinoina o galuega tau le aiga ma o i latou ia e tete’e i sauaga.”

“O ia faatusatusaga e mafai ona faaseseina ai manatu e tusa ai ma mea e manaomia e tagata o le atunuu mai alii ma tamaitai ae mafai foi ona faapea e ono maua mai ia i latou, latou te siitia le le paleni o mafaufauga tau matafaioi a tamaitai ma alii i totonu o le atunuu.”

.E tusa ai ma le Sui Pule o le Iunivesite, o Nusipepa na te faatinoina se galuega taua tele e uiga i le mataupu tau le tutusa o le tane ma le fafine.

“E tatau i tagata e faatinoina tusitusiga i nusipepa ona malamalama ua talafeagai lenei mea ina ia mafai ai ona faatinoina ma tulaga lelei le tutusa o ituaiga o tagata,” o lana faaaliga lea.

E tatau ona tuuina atu atoa le mafaufau i le sailia ia mautinoa ma le faatinoina o nei tulaga le tutusa o tagata ma avanoa o i totonu o nusipepa. E faaopoopo atu i lea tulaga-e tatau ona i ai se faiga tau le mafaufau ina ia ‘aua nei faaalia tamaitai ma alii i totonu o ia ituaaiga eseese o faiga.

“E tatau ona ‘ou faafetaia le  U.N.D.P ma tamaitai o Malo Aufaatasi, o loo fai paaga ma le malo o Samoa ma Ausetalia e lagolago le faateleina o le auai o tamaitai i totonu o Samoa, ua latou faataoto le ala mo a tatou nusipepa ma tamaiti a’oga tau tusitala o nusipepa, latou te aoaoina ai ma faailoa atu mataupu e fesootai ma ituaiga o tagata ma polokiki i totonu o Samoa.”

O lea afiafi sa talimalo ai le e faamaopoopoina le UN Women’s Country Programme, o Suisala Mele Maualaivao. E 26 i latou na auai na tuuina atu e nusipepa a le atunuu.

By Vatapuia Maiava 28 April 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>