Tauvaga tusigatala - E maua foi e tamaiti Sulu’ie teine Pisikoa

28 February 2016, 12:00AM

Tusia: Solinuu Mamea 

Sydney, Australia


“E! se pei a ou maliu fasia, ina ua segaia o’u mata i le papa’e o pisikoa o loo api i le aiga lea matou te tuaoi, o faiaoga mai Amerika”.

E talafeagai lava le palasi o la’’u avega mamafa ma lo’u taulavea i le pito i’e malo o lo’u ie lavalava lea o loo sulu, ua atoa le fia masina e le’i oo i le vai, talu ai lo’u sioa i tamaitai lalelei o le aumalaga. Na pau le mea o lo’u fia faitatala ma lo’u fia vaai i foliga o tamaitai atonu a maua ai se ama (ha ha) o nai o’u mafaufauga fa’ivavale ia ma si a’u ataata le leoa.

Na galo nimo lava ia te a’u le faasologa o o’u tiute masani i lea taeao ina ua mau lelei la’u tu i luga o le paelo vai e felata’i ma le pa o loo tuaoi ai le matou fale ma le aiga lea o loo api ai le aumalaga.

E fai o lena, a’e ua logonoa ai ma ou taliga i le valaau mai a le uso o lo’u tina lea ou te nofo ai i Vailele, le loomatua o Pina, o loo taualaga mai e valu le popo o le matou alaisa faapopo o le taeao. Na pei e nenefu faasoloatoa la’u pupula ina ua feauga lava le iloa mai o a’u e le tasi tamaitai ulu enaena o le aumalaga ma sii mai lona lima pei e taalo faamasani mai, ma lo’u solovi ane loa i lalo, ina ua matuai tauga lelei le amo a le loomatua o Pina i lo’u papatua. 

Na pau lo’u talotaloga, talosia ia e le’i manino le vaai a le baby i o’u foliga, tafefe o le mala paga le faalavelave ta lelava e, maasiasi pe afai o maitau mai a’u.

Ua faaopoopo o’u mafatiaga, e le gata o le unooa o lo’u papatua, a’o lo’u oi i le manifi o lo’u fatafata ina ua fetoai lelei ma le sima o le faase’e o le fale, susu ai ma lo’u ie lavalava e tasi pe lava, e fai ai a’u feau, ona o le paelo vai sa o’u tu ai, a’o le maoa’e o le puluafi o le ote a le loomatua ua matamata uma mai ai lava le nuu. 

“Ieee! A’o le fia aukilo i keige o le malaga, a iloa e pisikoa e lafa le papakua, kalofa e, ka igoigo e, leikioa a ou fiu e alaga, a’o lea e oso e faikakala ae ku’u le popo ga fai aku e valu mai o le alaisa”. E leoleoa lava Pina, a’o lo’u loto ua faapea ifo, e! se ua lava ia lena, ua ta fia liu loi lava. 

“E! se’i vaai o lea ua susu loga ieie faigaluega, ae pe ga ke iloa e fia oga ie lavalava”. O le ote leotele lea a le loomatua o Pina. 

Na valu gugu a’u popo i lea taeao, ae ua le mafai lava ona te’a ma lo’u mafaufau foliga o le manamea lea sa tau taalo mai, ua avea ia mafaufauga ma vai malu ua tau fofo’e ese atu ai lota lagona mafatia i le ma. Lea ua iloa uma e le nuu faitatala mai fua i le tumutumu o le aumalaga. Na pei e vivili e le masini le vave o le tatauina o le peepee o le alaisa. 

“…Kise alu laia e ka’alao uma le lau’ulu i lumafale, koli gi ‘ulu aua le umu o le meaai o le afiafi, ma vaai gi popo a moa i galo foi ia oe…faavave!” o le valaau mai lea a Pina. 

Oka oka, ta le lava faalumaina, vaai uma mai le nuu ma le aumalaga i ota foliga. 

‘E sili a le usitai i le faalava a le amo…’ o o’u mafaufau ia, faamata ua malie ia te a’u le mea na tupu i le taeao. 

Na ou savali punou i luma e aunoa ma so’u ea i tagata faitatala o loo laulau tutu i lumafale. E u mai loa lo’u tua ou te punou i lalo e amata piki i luga le lau ‘ulu muamua, ae apologia loa a’u i se ataata ma le leo o faapea mai…

“Are you ok?”

Oka pei se leo o se agelu, ua maniti uma lo’u tino ma la’u faalogo. Na o’u tu mo sina sekone faaopoopo se’i toe faalogo tasi pe moni le leo lea, pe o sa’u miti ea. 

“Are you ok?”

Na ou faliu ma iloa atu le baby lava lea sa taalo mai i le taeao, ua atili sesega ona foliga pei se agelu, ona ua suluia i ave o le la ma faataupupula mai. Ua na’o lo’u ulu ua luelue atu, e faailoa atu ai ‘ioe o lea e ok le tamaloa’. Ae ua ou popole i toe masau mai se isi fesili e leiloa tali. Ona pau le aoga sa a’o ai le nanu o le toaga e matamata ata Filipino, lea e tau manino mai ai le fesili muamua. 

Ua ou toe punou i lalo e faaauau le taalaoina o le otaota, ae ou faalogo atu o faapea le tamaitai i leisi teine o le aumalaga. 

“OMG he’s got big muscles”.

Na pau le upu na ou masalo i lona uiga, e pei lava o le la e talanoa le au tamaitai ia i o’u maso ‘hi hi’

Se pei e vevela uma o’u totoga i lo’u mimita, ua atili ai ona pe’ape’a la’u gaioi i lea taeao. Ua ‘ou leiloa foi poo fea ua nimo iai lo’u maasiasi sa iai i lea taimi, ina ua faatepa le ‘au faitatala ma le ‘au loto vale ua talanoa mai teine palagi ia te a’u.

O le faiga o ‘au feau i lea taeao, se pei e le’i sasaina a’u i se amo. Na ona tatala lava o lo’u mitiafu lima pupuu o loo ofu, faapona ai la’u ‘aufaga, ae ‘ou a’e i le ‘ulu e toli ‘ulu o le umu pei ona faatonu ai a’u e le loomatua o Pina. Ae leiloa, o le fia faaaliali lava o ou maso i teine pisikoa. E pei se tifaga la’u gaioi, aua o lea ua silamio mai uma le ‘aumalaga ia te a’u, ia ma le matou nuu faitatala loto vale lea lava e su’esu’e mea aoga i le aumalaga. I lo’u manatu, ‘oka ua atili talanoa ai teine i ‘ou maso…hehe’

O lo’u mimita tele ma lo’u fia ai mea ofoofogia i lea taeao, na misi ai la’u tu i le lala ‘ulu, se’e ese ai ma le aufaga, ae sosolo mai lalo, le paleni ma le tu ae pasasa lelei lava i lalo. 

Ai ona o le tauga o le mafolafola o le ma’a sa i lalo o le ‘ulu, na faafeiloai lo’u muli ulu na ‘ou leiloa ai ma se mea.

Pe tusa ma le lima minute o ou taatia i lalo ua nenefu la’u TV, o le lima foi na o minute o papa’i ai laugutu o le tamaitai palagi na muamua tamo’e mai e feula le CPR ea poo le a ea le igoa o le mea, o le fesoasoani muamua a’o le’i vili le taavale a le falema’i. Na o’u faalogo ane i le leo malu lava lea o le agelu sa ou faalogoina muamua, o taumafai e faate’i a’u. 

Ae le mafai ona ou lagona lelei atu o ia, ona e laualuga ai le leoleoa o Pina, e le oso mai e fesoasoani, ae lalau mai le matavalea ma le faatafai ma isi lava mau upu. Ua faasolo atu lava i le valu minute o faia pea le galuega laveai a le tamaitai pisikoa.

Ua leva lava ona ou malamalama, ae ua faataga moeiini ‘ou mata, ua manaia lava si papa’i mai o laugutu o le manamea lea lava e aso feula. Masalo o le malu o lona manogi, ma ona foliga ua ata tifaga ne ii lo’u mafaufau, na fai ma ala ua ‘ou moe ai i lalo o le ‘ulu i le tumutumu o tagata ua lolofi atu e faitatala i lo’u pau.

E oo loa la’u miti faivavale fai mai ua ma faaipoipo ma le tamaitai pisikoa, ae ‘ou toe faalogoina loa le papa’i atu o laugutu e toe feula le fesoasoani muamua mo a’u, ma lo’u pulapula ane, ua le o le teine palagi a’o le loomatua o Pina lea ua feula mai ona elo i ‘ou gutu. Na ‘ou vave malamalama ai loa lava ma tu i luga pei e leai se mea na tupu. 

‘Oi aue! Se matua e oso vale tele Pina o manaia le miti ma le faalogologo i laugutu o le pisikoa….hehe’

Na ou savali i tua ma la’u atoato ua leai se ‘ulu talu na ou pau i lalo, ae ‘ou faalogo mai o fono mai le tamaitai ia te a’u. 

“Are you ok?”

Na ona ‘ou faliu tasi lava i tua…Yes Faafetai!”

E se mea leaga o le le uma o aoga, ua tele le fia talanoa i le teine, ae le mafai se upu. Ua lava ia maso e se’e ai le baby hehe…talofa e, i ou mafaufauga fa’ivavale. Ua po le aso ua fu’e la’u umu fa’i ma talo ma luau, ona tuli lea o a’u e Pina e ave se suavai i le fale o le faifeau. Na ou savali e momoli le umu e tali ai le sua a le Susuga i le Faafeagaiga ma le lilo i lo’u manatu o le la e fai le faaafe a le Faifeau i le aumalaga.

Oka fefe i lo’u mimita ina ua ‘ou iloa atu le baby, se e fai foi o lo’u mimita le leoa, a’o lo’u vaai atu foi i le sagisagi fiafia mai o le tamaitai pisikoa. Na savali mai le manamea ma sogi mai i lo’u alafau pei lava ua leva ona ma masani. Na ou ata ma luelue ulu ona ou savali lea e faaoo le umu i totonu o le fale ae o’u tepa mai i tua o loo mulimuli atu lava le tamaitai.

Na ma savavali faatasi mai i fafo, ona ou savali faaleano lea i le pisikoa, ona o lea ua taufai togi uma mai foi mata o loomatutua faitatala o le nuu, e uma ane foi ua iloa e Pina ni tala sese.

Na ou savali i le auala agai i le fale ae sosolo ane le tamaitai a lea. Na ma sasavali faatasi, faia ia le lea, o le teine pisikoa na taumulimuli mai i le tama suluie. Ua ma oo atu i le vaivao, ona uu lea o lo’u lima e le tamaitai ma faasino a’u ma te savavali i tua.

O a’u lea lava e ofu lo’u ofu lima pupuu lea sa fai ai la’u aufaga, lea la ua masae uma le isi itu ae aliali mai ai ou maso, ua ou tino lelei i le amoamo, e pei o tino o tama e koleni i le fale koleni. Ua ma taunuu i le toganiu ona ma saofafa’i lea i lalo o le oganiu mafuli. Ua soso mai le tamaitai pisikoa ma saofai i o’u autafa, a’o a’u ua faatafai la’u saofai o o’u mafaufauga ua faataavili. 

‘Isa e kisi mai nei le pisikoa…haha fefe i o’u mafaufauga’

Ua punou mai le tamaitai e tuu mai lona fofoga, ae ua ou manatua vave ai lava ata tifaga Filipino, se na’o na o’u moeiini lava o o’u mata, ma faatali le taimi e pa ai le kisi a le pisikoa. Ae ou faalogoina loa le eu ese e le tamaitai o otaota sa pipii i lo’u mitiafu. 

‘Oi sole! Se na’o mea gau…’ ua sa’o ai le muagagana, ua salu vale le lau taamu o Aopo. Ae ui ai i lea, e maua foi e tamaiti Suluie teine Pisikoa, tusa lava pe tasi le aso, ae faia ia faapea, tau lava o se mea e tau ane ai lota igoa. 

 

 

28 February 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>