Obama: “O se aso fou mo Amerika ma Cuba”

By Maiava 23 March 2016, 12:00AM

Na saunoa le Peresetene o le Iunaite Setete o Amerika, o Barack Obama, sa faia sa la feutaga’iga ma talatalanoa fa’aleUo ma le Peresetene o Cuba, o Raul Castro, e uiga i tulaga fa’aTemokalasi ae maise o aia-fa’aleTagata soifua, ma o lo’o fa’aete malie lava le ‘ave’esea o pa-u’amea o lo’o va-ai-le-fogava’a o nei malo e lua.  

I le fa’alauteleina atili o ana saunoaga ina ua mae’a le la ulua’i feiloa’iga fa’aPeresetene, na fa’ailoa ai e Obama, o se “aso fou” i le va o Amerika ma Cuba.

O lo’o silafia lelei e Peresetene Obama, o malo nei e lua, e iai o la “ese’esega tuga lava,” ae maise i tulaga tau sa’olotoga e fa’aleo ai lagona ma manatu, o le sa’olotoga e  faia ai fa’apotopotoga, fa’apea fo’i sa’olotoga mo tapua’iga. Peita’i na ta’ua e Obama, e talitonu lava, e mafai e malo nei e lua ona faia o ni “feutaga’iga ‘anoa ma aoga”. 

O lo’o silafia fo’i e Peresetene Obama, le solosolo manuia o femalagaa’ia i le va o atunu’u e lua, fa’apea le si’itia o fefa’ataua’iga ma atina’e tau-turisi. Na ta’ua fo’i, o lo’o galue malosi e fa’afaigofie le ‘auala mo atina’e e faia fa’aPa’aga ma Cuba ae maise le fa’afaigaluegaina o tagata Cuba i totonu o le Iunaite Setete o Amerika.   

Sa taumafi Obama e sufi ma fa’amautu i tagata o Cuba, le toe fa’aleleia o so’otaga ma le Malo o Amerika. Na saunoa: “ E le faia e Amerika po’o se isi lava atunu’u, se fa’ai’uga mo se manuia o Cuba.

…O le lumana’i o Cuba, e faia lava lea e tagata o Cuba, ae le o se isi.”

Ona o lea tulaga, na talosaga mai ai Castro ia Obama, ina ia ‘ave’esea ma le tele o isi vaega o lo’o pa-puipuia ai Cuba.

Na tatalo atu fo’i mo le toe fa’afo’iina atu o ‘ele’ele o lo’o fa’aaoga e avea ma Nofoaga ‘Autu o Vaega o le Sami a Amerika i Guantanamo Bay.  

Na saunoa Peresetene Castro ina ua mae’a se fonotaga ma le Peresetene o Amerika, ua na talia ma le fiafia suiga fou ua saunoa iai Obama, e fa’atagaina ai le toe amataina o malaga a va’alele-tetele fa’apea fo’i suiga i tulaga tau feso’ota’iga. Ae na ta’ua, o lo’o iai pea se fa’aletonu o lo’o poloka ai le tamaoaiga, lea e “aupito taua” mo le atina’eina o le tamaoaiga o Cuba ae maise le soifua manuia lautele o tagata Cuba.

Na ta’ua fo’i e Castro, o lo’o naunau Obama e ‘ave’ese lea fa’aletonu o lo’o taofia ai le tamaoaiga o Cuba peita’i, e le manana’o iai le Konekeresi a Amerika. O le saunoaga lea  Castro ina ua mae’a le fonotaga ma Obama i Havana, a’o asiasi atu i lea malo.

O le taumafai lava e fa’agalo tausaga na ‘ese’ese ai nei malo, na lulu-a’ao ai Obama ma Castro ina ua fa’atoa feiloa’i le Maota o le Malo i Havana ma o se taimi fiafia lea mo atunu’u e lua, lea ua toe taumafai nei e tu’u’ese o la ‘ese’esega i le taimi o fe-vaa’i.

Na tutu fa’atasi Obama ma Castro a’o taina e le fa’aili a le militeli a Cuba, vi’i o fu’a a Cuba ma le Iunaite Setete o Amerika – se fa’alogona fa’ate’ia i le atunu’u sa matua tete’e ia Amerika i le tele o tausaga ua mavae. Sa feiloa’i ma feofoofoa’i ta’ita’i e to’alua ma asiasia ai loa le tula’i-fa’aaloalo a’o le’i nonofo i lalo, i luma tonu o fu’a a Amerika ma Cuba. 

Mo Peresetene Obama, e leai se isi nofoaga e sili atu i lo Havana, e fa’aalia ai le sao taua ma aoga, e maua mai so’otaga va-va-lalata aua ni suiga, mo lea motu e pulea fa’aKomunisi. Peita’i mo tagata Cuba lava ia, o le fesili tele o lo’o tu’ufesili ai, pe ua sauni moni lo latou lava malo e fa’amaonia ma fa’atino lea so’otaga va-va-lalata, ae le na o ‘upu. 

E le’i ma’umauina lava se taimi e kamupani ‘ese’ese i Amerika – lea ua leva ona naunau mo avanoa fa’apenei i totonu o Cuba. Na fa’alauiloa ai loa e Obama, ua mae’a ona faia o se maliega a se kamupani tele a le Google, e fa’alautele le Wi-Fi ma vaega fa’aInitaneti i lea motu, e i sauté o Florida. 

I fafo i le a’ai mata’ina o Havana, na pu’e ai se ata o Obama i luma o se fa’atusa-tele o Ernesto “Che” Guevara, ua avea ai o se va’aiga e mautinoa, o le a salalau i Cuba ma le lalolagi aoao. O Guevara, le ta’ita’i logologoa lea, o se tasi o ta’ita’i iloga a Fidel Castro, o ona foliga ma va’aiga, ua silafia ma lauiloa i tagata o Cuba fa’apea ma isi atunu’u.  

Sa fa’aaloalo Obama i se tasi o toa na finauina le tuto’atasi o Cuba, e ala i lona fa’ata’oto-sa’oina o se pale sa i le pogati o le fa’atusa e 18 mita o Jose Marti ma fa’aigoaina ai lana asiasiga lea, “o se taimi taua o tala-fa’asolopito.” 

By Maiava 23 March 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>