Tete’e Tualima i le fa’atonuga mai le Fa’amasinoga
O le ali’i pagota lauiloa o Lauititi Tualima, lea ua ta’uta’u lona igoa i le fa’amatagaina o le igoa o le atunu’u i atunu’u mamao mai i tausaga ua mavae, lea sa toe tula’i i luma ole fa’amasinoga maualuga i le Aso Gafua o le vaiaso nei.
E tusa ai ma fa’amatalaga mai se tasi o lo’o galue i le matagaluega, o lenei ali’i sa te’ena e ia le fa’atonuga mai le Fa’amasino Sili Patu Tiavasue Falefatu Sapolu ina ia tu’uina atu sana tali e tusa ai ma moliaga fou o lo’o fa’asaga ia te ia.
Sa fa’aalia fo’i le le fiafia o lea ali’i pagota i totonu o le potu fa’amasino ma sa ia poina ai loa le masini fa’aleotele leo o lo’oo i totonu o le potu fa’amasino.
O ia uiga na mafua ai ona fa’atonuina e le fa’amasino sili ali’i leoleo ina ia aveese vave atu Tualima ma le potu fa’amasino ma toe fa’afo’i i Tafa’igata.
O lenei mataupu sa tula’i i le Aso Gafua o le vaiaso nei.
O lenei ali’i o lo’o tuli lona fa’asalaga i le toese, ae o lona toe tula’i ai i luma o le fa’amasinoga ina ia tali i moliaga fou o lo’o fa’asaga ia te ia e aofia ai le sosola ese mai le toese i le fa’aiuga o le tausaga ua mavae nei.
Fa’apea ai lo latou osofaia o se tina ma lana fanau i le afioaga o Ululoloa. O le sola’aga i le tausaga na te’a nei lea e aofia ai nisi pagota e to’atolu atoa ai ma le ali’i pagota o Uili Manuleleua lea e o’o mai lava i le asō e le’i maua lava.
O le tama’itai loia ia A’analofioamoa Mamaia, mai le Ofisa o le Loia Sili sa tula’i mo le itu a leoleo.
E tusa ai ma taualumaga o le fa’amasinoga i lea aso sa fa’atonuina ai e Patu Tualima ina ia aumai sana tali e tusa ai ma moliaga o lo’o fa’asaga ia te ia ae peita’i sa musu lenei ali’i.
Sa ta’ua e Tualima e le tali ini moliaga si vagana ua avatu se fesoaosani a le fa’amasinoga mo lona fanoga e tusa ai ma le faiga o latou o lo’o fa’asala i totonu o le pasimā.
“E le na’o a’u lau afioga e toa’ono matou olo’o nonofo i le potu fa’asala mai lava i le Aso 21 o Tesema seia o’o mai i le taimi nei e matou te le’i ta’eele lava, e sala le ai sala le inu.
“E fai lava si manogi leaga ma e matou te nonofo e leai ni lavalava.”
Sa fa’ailoa e Patu ia Tualima afai e moni lana fa’amatalaga o lo’o iai se tulaga fa’apea o lo’o tupu e tatau ona ave i luma o le Komesina o Falepuipui ona e le aiā le fa’amasinoga i le fa’afoeina o galuega ale falepuipui.
“O le matagaluega a le falepuipui ei lalo o le pulega ale malo e fa’apea fo’i le Komesina o Falepuipui, ae le mafai ai ona noatia oe e tu’uina mai sau tali e tusa ai ma moliaga o lo’o fa’asaga ia te oe,” o le saunoaga lea a Patu.
“Ae, o lea ua fa’alogo mai ofisa o le falepuipui i lou fanoga o lea ua poloa’i ai e le fa’amasinoga e tatau ona faia se fofo mo lea tulaga pe afai e sa’o oe oe o lo’o iai se tulaga fa’apea o lo’o tula’i mai ona e le tatau ona tupu.
“O lea ua fa’alogo mai ofisa o le falepuipui e tatau ona logoina p eave oe i luma o le Komesina o falepuipui ona e talitonu e na te le’o silafiaina.”
Ae sa le mafai ai lava le ali’i pagota.
“Lau afioga, e le ose taimi muamua lea ua tula’i mai ai lenei mea.
“E tusa lava pe fai le fa’aiuga a le fa’amasinoga ae a toe fo’i atu i tafaigata e fa’aauau pea lava le fa’asalaga lea a le toese.
“O le ala lea ua ou tapā ail au fesoasoani lau afioga.
“O lea ua maitau atu ua uma ona e fa’atonuina leoleo o le falepuipui, ae ou te talitonu a avatu nei la’u tali aumai e le fa’amasinoga le fa’asalaga e le mafai ona taofia ai le toese mai nei faiga le alofa.”
Sa fa’aalia fo’i e Tualima e tusa lava pe le avea sana tali e le taofia ai le fa’amasinoga mai le faia o lana fa’asalaga.
“Se’i vagana ua e mautinoa o le a le toe fa’aauaua e le falepuipui fa’asalaga o lo’o faia ia matou ona fa’atoa mafai lea ona avatu sa’u tali i o’u moliaga.
Sa fa’amanatu e Patu ia Tualima ole faigamalo a Samoa e tolu lava vaega e fa’avae ai. O le malo, o le palemene ma le fa’amasinoga.
“O le matagaluega o falepuipui ei lalo o le fa’amalu a le malo, o le auala la e tatau ona fai e oe o le ave o sau tusi fa’asea i le malo e tusa ai ma lau mataupu.
“Lua, e i ai auala e fai ai mataupu fa’apenei, o le fai ose tusi aloaia e aumai i le fa’amasinoga ona matou fesiligia lea o le itu a le falepuipui pe moni nei tu’uaiga.
“Ae o le taimi lenei e tusa ai ma le tulafono afai e musu se tasi olo’o molia mai e tali ona moliaga o lea fa’amauina e le fa’amasinoga lona tete’e i moliaga.
“O le fa’aiuga lea o le a fai o le a fa’amauina lau tetee i moliaga e fa’asaga ia te oe.”
Ae peita’i sa le mafai le alii pagota.
“Ou te le tete’e i moliaga, ou te musu e avatu sa’u tali,” o le tali lea Tualima i le faamasino sili.
“Ou te musu e avatu sa’u tali ona o lea ou te mana’o e aumai sau tali sa’o I la’u mataupu auā o lea ua maitau atu e tatau ona ave sa’u tusi fa’asea.
“E le mafai ona alu atu le komesina o falepuipui i le potu fa’asala.”
Sa tali le Fa’amasino Sili e le o se tusi talosaga ae o le tusi fa’aseā.
“O le itu lea tatou te i ai o moliaga e fa’asaga ia te oe e eseese la mea ia e lua.
“Ae o lea o le a fa’amauina lau tete’e i moliaga.
“Ma o lea o le a fautuaina ofisa o falepuipui ia e fa’afofoga mai ina ia ave oe i le Komesina o falepuipui e fa’ailoa ail au mataupu.”
O Tualima o lo’o tuli lona fa’asalag i le to’ese ona o le tele o moliaga sa ia faia aemaise ai o lona faia lea oni amio mataga i se ulugalii sa asiasi mai i fafo a’o nonofo ai laua i luga i Tiavi.