Se’i o ta talanoa - E ESE EA LE AITU-ESE LE MO’OMU?-Is the aitu different from the moomu? Doing something under a different name.

21 March 2016, 12:00AM

Tatou te faafetaia pea le alofa ma le agalelei o le Atua ua ta’ita’ina mai ai le soifua o Samoa i le manuia i lenei taeao!

E ui foi ina sa tatou feagai ma ni mea tiga i lena vaiaso ua mavae atu e ala i mala ma faalavelave tutupu faafuase’i, aemaise ai o le maliu ma le oti ua motusia ai mafutaga pele ma matua- o tamā ma tinā, o uso ma tuafafine aemaise ai o ni ouotu alo ma ni a matou fanau pele-ae faafetaia pea le Atua ona o lana faamaisega ma faamafanafanaga i outou finagalo ma o matou loto, ua mafai ai ona tafiesea le Ao pogisa o le loto faavauvau ma le nutimomoia ona o mafutaga e pelē ma mamaē ua motusia e le maliu ma le oti!

Ia alo maia Samoa e-o le tatou talanoaga masani foi lenei i Aso Sa taitasi ma le ‘aufaitau o lenei nusipepa, aemaise ai foi o le mamalu lautele o le atunuu-o loo fiafia pea e silasila ma faitau i lenei tusitusiga. Ae pei lava ona matou tau logologo atu pea- o lenei tusitusiga- e leai sona faamoemoe ia tuua’ia ai se tasi- na te le faaleagaina foi se tasi pe faaoloataua nisi!

O lona faamoemoe tausili-o le faailoa atu lea o mea o loo tutupu i totonu o lo tatou atunuu e tusa ai ma a outou aia tatau -tou te silafia ai ia mea-faailoa atu pe o fea na tupu ai ma le pogai ua tupu ai-ona aumai lea o ni outou finagalo tatou te faasoa faatasi i ai-ina ia mafai ai ona tatou ofoina atu se vaifofo- e fo’ia ai lea faafitauli.

E mafua la ona faailoa atu nei mea uma-ona o lo tatou Malo poo le Malo o Samoa i Sisifo- o le Malo faa-Temokalasi poo le Malo o tagata Samoa uma. O le faavae la o lo tatou Malo- e faavae i luga o upu e tolu e pei:

(1) o faiga-malo lelei-

(2) faimea tonu ma le

(3) ia mautali atu i tagata.  O ia la vaega e tolu e pei ona faaalia i luga- e tatau ai i le Malo ona tali mai i fesili a tagata o le atunuu-faasoa ma tagata o le atunuu i faiga e faafoe ai le malo o le atunuu-o le aano moni o le

(4) ia taofia ai taupulepulega leaga ma faiga pi’opi’o..!

O lena la ua i luga le Ulutala o le tatou talanoaga mo lenei Aso Sa-ma e matua talitonu le faamoemoe-o loo manino ma malamalama le ulutala-talu ai-ua outou silafia lelei uma lava le mea e igoa o le ‘aitu’ma le ‘moomu’. E le mafai la ona ‘ou faamatala atu foliga moni o le aitu leaga e eseese toe tele aitu o Samoa-ae o le manu lea o le ‘moomu’- o le manu e pei o se Se-launiu ae mumu lona lanu ma ona apa’au e tetetete i taimi uma  e pei lava o foliga o le vaalele helicopter. O lea la ua fai mai le ulutala-“E ese ‘ea le aitu ese le moomu’?

A toe faaupu la-ona faapea lea-“e ese ‘ea taupulepulega leaga ese faiga pi’opi’o?  O le tali- e tutusa lelei lava vagana ai le eseese o faiga na faatino ai! A tatou tilotilo la i le tulaga pagatia o loo i ai nei le atunuu talu ai le faaaoga sese e le malo o le faitau miliona ma miliona o tupe a tagata o le atunuu poo tagata totogi lafoga-o le a le mea lea ua tatou vaai tino nei i ai?

Tatou te le tau o mamao e saili mai se faamaoniga o lea mau-aua a tilotilo i le lalolagi o tagata aisi i le Taulaga ma le anoano o fanau iti o loo feoa’i solo i le ao ma le po e faatau atu oloa ona o le fia maua o se tupe mo latou aiga- o ai e pogai ai?

Afai la e le ese le aitu ese le moomu-o lona uiga la- e na o le eseesega lava o faiga na faamaumau ai tupe a le atunuu- ae tasi lava lona ta’u o le “faimea pi’opi’o”! Ae faamata e ono pe se fatu o se isi pe a matou fai atu-o na faiga pi’opi’o uma- o loo faamalumalu i ai le Malo! E le tau faailoa atu Samoa aua ua uma ona outou silafia.

Ua uma ona faamaonia ma lipotia e le Pule ma Su’etusi Sili! Ona toe tofi lea e le Palemene se Komiti Filifili e ta’u o le Komiti a Alii Ofisa o le Palemene-na toe iloiloina le Lipoti a le Pule ma Su’etusi Sili! O le a le taunuuga? Na faamaonia foi e le Komiti a Alii Ofisa o le Palemene le Lipoti a le Pule ma Su’etusi Sili ma saga faamaoni ai ia faiga pi’opi’o a le Malo!

Ae paga lea-e o’o mai lava i le taimi nei e le o faatinoina lava e le Malo fautuaga a le Komiti a Alii Ofisa o le Palemene. O lona uiga-e musu le Malo e tuuina atu lea mataupu i le Faamasinoga e saili ai le amiotonu! Afai la e musu le Malo e faatino lea tulaga- o lona uiga- e le o mautali mai i le atunuu!

A toe faaupu la- o lona uiga- e le na o le toatasi le Minisita o loo aafia i ia faiga pi’opi’o ua maumau ai tupe a le atunuu! E lei mamao tele atu le taimi na faailoa mai ai ua saini e le Ofisa o le Loia Sili a le Malo ma le Ofisa o le Pule ma Su’etusi Sili se maliega e galulue faatasi ai e uiga i ia mataupu, ae o’o mai lava i le taimi nei- e leai se mea e tasi o faiga! O lona uiga la-o le isi foi lea faiga e saga faatuai ai lava le tuuina atu o nei faiga piopio i luma o le Faamasinoga!

O lona uiga la- e tutusa lelei lava le aitu ma le moomu! Ia o lea ua faailoa mai le aso mo le Faiga Palota-ma o lea foi ua faailoa mai ua toe tasi foi le itumalo o le Palemia ia te ia mo faiga-palota o loo loma nei!

O le fesili la- afai e le o mana’o le Palemia i le taimi nei e tuuina atu lea mataupu i le Faamasinoga-faamata la na te tuuina atu i le Faamasinoga pe a toe foi mai le Palota? Poo le a lava-ae o le mea sili lava Samoa o lena tou te silafia uma- e leai se faamoemoe e ono faia le amiotonu ma le faamasinoga i lenei mataupu-o loo aofia ai tupe a le atunuu vagana ai ua tofi e le atunuu se isi faiga-malo fou!

Ae le na o tupe o loo aafia ai- o loo iai foi ma taavale taugata na faatau i tupe a le atunuu, ae o loo tuu lava i o latou aiga e pei o ni a latou taavale na faatau i ni a latou tupe! Ae afai la sa aofia ai ma taupulepulega leaga a tagata faigaluega o le Malo-o lona uiga e le ona pau ia o mea pi’opi’o na fai! Aisea? Leaga e le ese le aitu ese le moomu! E tutusa lelei lava le taupulepulega leaga ma le faiga pi’opi’o!

E leai la se mea e toe tau fesili ai pe ese le aitu ese le moomu-lea fai mai le upu a le atunuu o le “Lilipi o le lalapa lava lena; “o le logonoa o le tutuli lava lena; o Satani o le Tevolo lava lena! O lona uiga la-e le mafai lava ona liua Satani e avea ma agelu-e le mafai foi ona liua le pologa i ni upu suamalie ae le moni! O le tulaga foi lea ua i ai nei Taitai o le atunuu-ua matua latou le mafaia lava ona fai se faiga e tali mai ai i le atunuu na filifilia i latou- e tusa ai ma faiga pi’opi’o a le malo!

E le o i latou o ni pule o ia mea-ae ua na o ni tausi mea e puipui ma tausi lelei meatotino a le atunuu. Ia alo ane ia Samoa i le faiga-palota ona o lea ua tu le loma; matou te le faatonuina foi oe poo ai e tatau ona e palota i ai- ae o le faamanatu e faapea- afai o e pagatia ma mativa-pagatia lou aiga ma matitiva- e le o se mea lena na e faia-ae ua mafua ona ua vale tuulima lou faatuatuaga! Ae ui o lea- o lena ua e silasila i ai ma vaai tino i le tulaga ua tatou i ai nei!

O le fesili la- “E TE TOE FIAO’O I LEA FOI TULAGA I LE ISI LIMA TAUSAGA O I LUMA”? O le uiga la o se faamatalaga- o lau palota e te manuia ai pe a sa’o-ae a sese-e te toe inu lava i ai? Ae ia e manatua la- afai o i ai ni ou alo e tausi ma faaa’oga- o iina e fua i ai lau palota-leaga o le 5 tausaga e le o se taimi puupuu-ma afai ua e tofo i tiga o le mativa ma le le tagolima i lenei 5 tausaga-o iina tonu lava e faatu ai lau Faaata- ae fua lelei tuaoi o ou manuia e maua pe a sa’o lau filifiliga! E toe faamanatu atu foi le tatou ulutala-“E LE ESE LE AITU ESE LE MOOMU” o lona uiga-o pepelo ma folafolaga le moni na aumai i le la 5 tausaga- o folafolaga foi na o le a toe aumai foi mo lenei 5 tausaga! Ia e manatua lelei la- E tutusa lava le Aitu ma le Moomu! Ia outou maua Samoa se Aso Sa To’afimalie ma ia faamanuia atu le Atua!

 

21 March 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>