Manatu o le Fa’atonu - Ua o’o i le taimi e faatino ai le galuega

19 March 2016, 12:00AM

Tusia - Mata’afa Keni Lesa

Faaliliu e Seagaiumua Tupuola

 

E le’i umi lava ona malolo Sui Usufono fou o le Palemene se’i tau saili se latou manava ina ua mae’a lea sauniga uiga ese o le faatautoina i Faleata ananafi, ae o le taimi lea ua mae’a ai ona tuuina atu e nisi o tamaiti a’oga o kolisi  ia i latou se tasi o galuega faamuamua mo lenei paeaiga.

O lea matou te talanoa atu e uiga i le mana’oga ina ia fai se faiga i sauaga a nisi o tamaiti a’oga ia ua faateteleina i luga o ala o Apia. Matou te ioe o lea mataupu e le o se mataupu fou. Ua tele tausaga o i ai pea.

Ae peitai-o loo i ai se manatu moni tau le tulaga faanatinati lea e manaomia i le taimi nei e fo’ia ai lenei faafitauli o loo faaauau pea –a’o le’i oti ai se tasi. Uso e, matou te talitonu-e le o toe mamao lava se taimi ona maumau ai lea o ni soifua e le sala ma tula’i mai ai se faatiga e matua tele, pe afai e leai se mea e faia i ai.  O le mea moni, o le vevesi tele lea na tulai mai le Aso Tofi-o se lapata’iga lea.

O lea misa e manino mai na aafia ai tamaiti a’oga mai le Kolisi o Avele, Kolisi o Sagato Iosefo ma le Don Bosco. O lea misa na tulai mai le nofoaga e tutū ai pasi, ma faamata’u ai sui o tagata lautele e leai se sala ma o’o ai i se tulaga popole.

O nai tina ma tamā matutua, tamaiti sa taufetuli ese e lalafi talu ai ma’a sa tau’ai solo. O atigi fagu na ta’ei faasoloatoa i lea nofoaga ma o foliga vaaia na atagia ai le faavalevalea e mafua ai taua ma le le nofo lelei i soo se nofoaga e pei ona faaalia i totonu o Apia. “Sa matou iinei e faatali la matou pasi e o ai i le aiga ae na matua faate’ia i matou,” o le faamatalaga lea a se teine a’oga mai Avele. “E leai se mea matou te sulufa’i i ai, na matou o mai ma o matou faia’oga, ae le popole i ai latou, na latou osofa’i matou.”

Fai mai lea teineititi sa i ai ma’a, o atigi fafu ma laau sa tau’ai atu ia i latou.“Sa matou le iloa le mea o le a fai. Sa maua i matou i le fefe,” o lana faaaliga lea, ma toe fai mai e faapea o tamaiti a’oga mai le Don Bosco e mautinoa lava e le’i o atu e fai se misa vagana ai lava tamaiti o loo latou sailia-soo se tamaititi a’oga mai Avele e aofia ai ma teine.

I luga o se ata (video) lea o loo faaalia soo i nusipepa lautele, e mafai lava ona faalogoina ai se tina matua o fai mai i le gagana Samoa; “e makua leaga gei kamaiti.”

O lona leo sa faailoa mai ai. Ua fiu o ia, e le toe fia vaai i ai. E faapena foi i matou. O afea ‘ea o le a tuu ai lenei mea? O ananafi na tapuni ai le Kolisi o Avele. 

O tauvaga tau Taaloga ua faata’oto mo isi a’oga-ia e leai se latou mea o faia i ia fusuaga-sa faapea foi ona faaleaogaina. E foliga mai –o tagata uma lava-e aofia ai ma tamaiti a’oga e leai se latou sala –ua latou totogiina le tau o le amio poo amioaga a ni tagata e to’aitiiti. 

A’o lumana’i le misa i le Aso Tofi, e to’atolu isi tamaiti a’oga na saisai e Leoleo mo le isi misa i le va o a’oga.  Fai mai le Fofoga o Leoleo mo  faasalalauga, o Maotaoalii Kaioneta Kitiona, ua fiu Leoleo. “Sa matou manatu o le tuuina atu o avanoa ia i latou o le a latou aoaoina ai se lesona ae leai se mea faapena o tula’i mai,” o lana faaaliga lea. E leai se mea o aoaoina e nei tamaiti a’oga-o lea ua matou talitonu ai-ona pau o le ala o le a mafai ai ona aoaoina nisi o i latou ia- pe afai matou te tuuina atu i latou i Tafa’igata ma faasala ai latou.”

Matou te le o ita i Leoleo. E i ai o latou faletonu i le taimi nei ma iēluā-e pei lava o i tatou uma-i nisi taimi e tatau ona latou faia ni faaiuga faigata. O le a fesiligia e nisi tagata le faaiuga ua loka ai ia tamaiti a’oga. 

Ae peita’i, faamata e te faia lea tulaga pe ana faapea o e umia lea tulaga? A pa’ia loa vevesi i le va o a’oga i Samoa nei, ua matua fiu tagata uma. Ua tatou fiu e tautala, ua tatou fiu e fai faaiuga ma fonotaga o faaleleiga e leai se aoga. E tatau ona i ai se mea e ao ona tuuina atu. 

E tusa ai ma le Ofisa Tau Faasalalauga a Leoleo, o se tasi o faafitauli aupito tetele o tama tuai o a’oga ia e leai ni a latou mea o faia. Fai mai Maotaoali’i o nei tamaiti a’oga –ia na to’ulu ifo i vaega ta’ei o lea faiga-ua latou faatupuina misa-ma o loo latou faaaogaina telefoni feavea’i e siitia ai a latou faaupuga saua.  Ma iinei lava i totonu o loo taoto ai se faafitauli aupito i telē mo Samoa.

Ua ia i tatou le anoano o tagata talavou e leai ni galuega o loo feoa’i solo i ala tetele ae leai se mea o faia vagana ai le mafaufau i le faatupuina o faalavelave. E manaia tele le i ai se aofaiga o pasene o tamaiti a’oga ua maua avanoa e faaauau ai le aoaoina i le iunivesite ma mulimuli ane ai ona maua galuega.

Ae peitai- e le faapena i latou uma. O le vaega toatele o tamaiti a’oga e mulimuli ane ona le toe aoga pe a uma le kolisi ma o tamaiti a’oga nei ua loa ona tatou popole i ai mo se vaitaimi umi. Se’ia vagana ai ua latou maua se faamoemoe i le olaga nei, o le a latou ulufale atu i se lalolagi o soligatulafono laiti ina ia mafai ai ona ola. Ma afai o se lapata’iga lea o ni mea o le a o’o mai, lea misa ma le fetogia’i solo o ma i le nofoaga o pasi i Savalalo-na tupu i nai polokia e mamao ese mai le mea mai le nofoaga sa tolauapi ai le vaega toatele o nei Sui Usufono o le Palemene ma faafiafiaina i o latou manuia tau polokiki. O se faailoilo lea. O sde faailoilo tau faapopole foi.

Faamata o latou faafofoga mai? O latou popona ‘ea i le mea o loo tupu nei? Ua uma le taimi e tafafao ai le ulugalii fou. Ua o’o i le taimi e faatino ai galuega. 

 

19 March 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>