UA SASA PALA LEOLEO

By Staff Writer 17 April 2016, 12:00AM

 Ua matua sasa pala e le Komesina o Sulufaiga o Maiava Iulai Toma le amio a Leoleo- e aofia ai le Komesina o Leoleo, o Fuiavailili Egon Keil-o se amio lea e le talafeagai ai, e le tusa ai ma le tulafono ma e faasaua. 

O ia faaseā ua tuuina atu i totonu o mea na maua i sailiga a se suesuega a le Ofisa o le Komesina o Sulufaiga e tusa ai ma se faaseā a se sui o tagata lautele, o Situpe Misa, ona o se faalavelave na tupu i le maketi i Fugalei i le aso 18 o Aokuso 2015.

Sa faamatalaina o se taimi uiga ese lea i totonu o le tala faasolopito o Samoa,” o lea faalavelave na vaaia ai Leoleo o faaaogaina fana i totonu o se nofoaga faitele e faatino ai se fuafuaga ua leva ona fai e saisai ai se tagata.

Na saisai Mr. Misa a’o faa-siilima i fana e se vaega o leoleo la’ei sivili faa-auupegaina i luma o se nofoaga o le maketi ua matua faate’ia ma faapopoleina.

Na foliga mai ai e faapea e leai se solitulafono na faia e Mr. Misa ma o le saisaia o ia sa faatinoina e tua ai ma se faamatalaga molimau e le faamaonia ma o se molimau ua leva. Na faaulu se tagi a Mr. Misa e faasaga i Leoleo lea sa iloilooma e le Ofisa o le Komesina o Sulufaiga.

O mea na maua i lea suesuega na tula’i mai ai ni fesili matuia e uiga i gaoioiga a Leoleo ma le Komesina.

Sa le mafai e le Komesina o Leoleo ona faamalieina faiga faavae tau suesuega ma na tuuina atu ai se iloiloga e le talafeagai ai i faamatalaga molimau ua leva, e faatūtū tonu lava i le sese ma le le tusa ai ma le tulafono- o le saisaia o Situpe, o le faitauina lea o nisi mea na maua i le lipoti.

O le faaiuga a le Komesina e faa-auupega ma faataga le faaaogaina o fana e ana ofisa ua soli ai le Faaaogaina o le faiga faavae a Leoleo, ua noatia ai, ma e ono afaina ai i se tulaga leaga le saogalemu aoao ma le malupuipuia i totonu o Samoa.

“Sa le mafai e le Komesina ona faatino ni laasaga talafeagai e faaalia manino ai gaoioiga a ana alii ofisa i le avea ma vaega o le gaoioiga a leoleo, e taunuu ai i le faatiga e matua tele ma i se tasi o mataupu mata’utia tau le soifua maloloina.”

Na maua foi e le suesuega e faapea e le malamalama le Komesina  i tulafono autu e faasino i le saisaia ma taofia i totonu o Samoa.”

Ae peitai, fai mai le lipoti o lea pu’eina ma saisai “sa le tusa ai ma le tulafono ma sa le lelei ona faatino ma o lea ua soli ai aia tatau faavae a le tagata soifua i le sa’olotoga.”

E tusa ai ma le Komesina o Sulufaiga, o mea na maua i sailiga ua faaalia manino ai se vaega tele o mea sese tau le faaiuga ma amioga e le tusa ai ma le tulafono ia e matua mamao lava mai le mea e ono mafai ona tatou faamoemoeina mai la tatou vaega o Leoleo “E le tau fesiligia le itu e faapea o mataupu e sili ona faigata o nei mataupu e tatau ona fo’ia,” o le tonu lea a Maiava.

“O le uiga e le talafeagai ai ma le tulafono o le pu’eina, le leai o se malamalama o le Komesina i le tulafono ma mea e le o maua i totonu o le suesuega. Pe na tupu lenei mea i totonu o se nofoaga faitele poo totonu o ni faitoto’a sa tapunipuni, e le afaina lea.

O le itu taua e faapea na vave tuu lea mea ae le o se taimi mulimuli ane e taofia ai Samoa mai le faaauau pea ona agao’i atu i lalo o le ala e taunuu ai i se faiga tau le leoleoina lea e aunoa ma se masalo o le a afaina ai la tatou aganuu ma taunuu atu ai i se tulaga e sili ona mata’utia ma leai se puipuiga mo le atunuu, e pei ona faaalia i totonu o le tele o isi suesuega.  

 “ O lenei mataupu e faanoanoa ai ua faaalia ai se tulaga mata’utia i le aga’i atu i le matua faaaogaina o fana e Leoleo, o se tulaga e tusa ai ma le faiga tau leoleo a Amerika (o Amerika e i ai lava ana ia ituaiga o mataupu) ma o se le aloa’ia o le tulafono i totonu o le tatou vaega e faamalosia le tulafono.

“A ui o lea, o lea ua tuuina atu nei i tagata tonu e talafeagai ai ina ia mautinoa e le toe tupu mai lenei ituaiga o faalavelave. Ua lafo atu foi i tagata ta’ito’atasi ma tagata uma  ina ia matua galulue ai se vaega tele o tagata ma o tatou alii Leoleo. 

“A aunoa ma le fefaatuatua a’i ma le lagolago, o le faamalosia o le tulafono o le a faalagolago loa i le faaaogaina o le malosi ae le o le fesoota’i. Fana, ae le o upu. O le a i ai taimi o le a una’ia ai e le fefe le faaosoosina ina tapā le matua faaaogaina o fana e Leoleo ae tatau ona maua lo tatou malosi mai le faa-Samoa ma mai faata’ita’iga a le lalolagi atoa e pei o Niu Sila ma Peretania tele ma ia tatou tumau i le tuuina atu o i tatou i se faamalosiga to’afilemu ma le faaaloalo o le tulafono.”

O le lipoti atoa ua lomia faasalalau i lalo.

By Staff Writer 17 April 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>