Fuafua le tapu a le Malo

By Pai Mulitalo Ale 16 June 2016, 12:00AM

O lo’o fuafua nei le Matagaluega o Falepuipui ma ‘Au’aunaga Toe Fuata’ina e matua fa’asa motu ona toe tatala i tua ni pagota , i fa’ai’uga o vaiaso (palola i fa’ai’uga o vaiaso). 

O se vaega lea o taumafaiga a le malo e tau taofiofia ai le saoasaoa tele o soligatulafono e a’afia ai pagota o lo’o tatala i tua i afio’aga ma alalafaga, i fa’ai’uga o vaiaso.  

O le fa’ai’uga lea na fa’amaonia mai e le So’o-‘upu a le Matagaluega, o Sagaga Galu Frost, lea na ta’ua, o le tasi lea o vaega o fuafuaga o lo’o silasila iai, aua lava le tausisia o le saogalemu o le atunu’u mai pagota.

“E le’i faia se fa’ai’uga mautu ae mafai ona ‘ou fa’amaonia, o lo’o silasila toto’a iai i le taimi nei,” o lana fa’aaliga lea.

“E le ‘aumaua le palola lea. E na o Samoa lava lea e fa’ataga ai i tua pagota, i le fa’ai’uga o le vaiaso, ae a silasila lelei i isi atunu’u, e le maua e pagota le fa’amanuiaga lea. 

“E iai lava pagota o lo’o fa’aaoga lelei le avanoa peita’i e iai fo’i latou e foliga mai e le-fa’atauaina ma le-mamafa ia latou.”    

Na fa’ailoa mai fo’i e Sagaga i le Samoa Observer, ua matua popole tele le Matagaluega o Falepuipui fa’apea fo’i ma le Matagaluega o Leoleo, ona o le fa’ateleina pea o soligatulafono e fa’atinoina e pagota o lo’o fa’atagaina i tua i le fa’ai’uga o vaiaso. Solitulafono ia e aofia ai le toso-teine, o le gaoi ma isi lava solitulafono fa’apea e pei ona ripotia e nusipepa ma vaega fa’asalalau.

O se tasi mata’upu, na osofa’ia ai e se tasi o pagota-logologoa, se faletalimalo i le tulua-o-po-ma-ao, gaoia meatotino a se ulugali’i ma fa’amalosi le to’alua o se ali’i a’o va’ava’ai iai. O isi solitulafono o lo’o feta’ua’ina ai pagota, o le tele o gaoiga, talepe fale ma le faomea ae maise le fa’amata’u o tagata ma fa’afefe ae fao-fa’amalosi a latou meatotino. 

Sa fesiligia Sagaga pea mafua i se a ona faia o ia palolo, ae saunoa, o le mafaufauga lava lea mai le amataga, e tauia ai pagota o lo’o fa’atinoina amioga fa’aTagata soifua, amiolelei ma fa’amaoni ma fa’aaloalo i vaiaso ta’ilua uma, e fua lava la i le talitonuga ua fa’atuatuaina ai.  

Peita’i, ua matua olopalaina ma so’ona fa’atautala i le fa’atuatuaga ma le talitonuga lea, ma ua fai-so’o fo’i, ua o’o ai i le taimi ua tatau ai loa ona tu’u, o lana fa’aaliga lea. 

Na ta’ua fo’i, o lo’o galulue so’o-so’o-tau’au pea le Matagaluega o Falepuipui ma le Ofisa o Moliaga i le taimi nei,  i ni ‘auala e tau fo’ia ai lea fa’afitauli.

“O le pagota o Lauititi se tasi o fa’afitauli tele talu ai lana mea na fai,” o le saunoaga lea a Sagaga. “I le taimi a’o sola i tua, sa ia osofa’ia ai se ali’i-faiPisinisi, ma o ituaiga amioga la ia o lo’o matou taumafai nei e taofia.”

Na ta’ua, talu lava ona tula’i mai o fa’aletonu nei, e le nofoa’i lava le Matagaluega i ana taumafaiga e sa’ili se fofo o le fa’afitauli. O se vaega o taumafaiga, ua le toe agava’a ai le to’atele o pagota mo ni palola i le fa’ai’uga o le vaiaso pe o so’o se isi lava fa’atagana fa’apitoa.  

 “I la matou lava matau, ua iloa ai, o latou nei e molia mai i solitulafono e aofia ai le gaoi, le fa’ao’olima-mataga, toso teine ma isi, e foliga mai e toe molia ai fo’i,” o le saunoaga lea a Sagaga. “Ma fai ai loa la matou fa’ai’uga ae talu mai lena taimi, ‘ou te le’i toe fa’alogo lava i se fa’asea mai tua i ni fa’alavelave na mafua i pagota o lo’o palola i fa’ai’uga o vaiaso.” 

“Sa fai lava si faigata i le amataga talu ai, ona ua faitio mai nisi o aiga ae ‘ou te manatu, ua masani ai lava tagata,” o lana fa’aaliga lea. 

 “E malamalama na isi pagota i le mafuaga ua faia ai lenei tulaga. Matou te manana’o fo’i e puipuia latou uma mai le toe solia o le tulafono, ae tuli o latou fa’asalaga e vave ai fo’i ona magalo i aiga ma fanau o fa’atali mai.” 

O le ta’ua o aiga, na fa’ailoa mai fo’i e Sagaga le isi fa’afitauli.

“O le mea lea ua matou iloa nei, o pagota ia e masani ona toe molia mai, o latou nei ua le toe taliā e o latou aiga ma nu’u ma ua leai se isi mea e o iai,”  o lana fa’aaliga lea.  

 “Ua latou iloa ua leai se isi mea e o iai, pau le tulaga faigofie mo latou, o le toe fai o se isi soligatulafono ma avea ai pea le falepuipui ma o latou aiga.”

Na fa’aalia e le So’o-‘upu a le Falepuipui, o se fa’afitauli tele lava lea e mo’omia ai le galulue fa’atasi o le atunu’u aoao ina ia fo’ia.

By Pai Mulitalo Ale 16 June 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>