Manatu O Le Fa’atonu - Taofi Mau i le faamoemoe lelei i taimi leaga.

By Faaliliu e Seagaitumua Tupuola 15 June 2016, 12:00AM

O se mea moni lenei e le mafai ona faafitia. E i ai taimi o lo tatou soifuaga e matua uiga ese aim ea o loo siomia ai tatou ma tutupu ai mea faigata ma tatou tuuina atu ai latou te aveina a tatou mea e sili ona lelei. E tupu mai ona o i tatou o tagata soifua ua i ai ma tulaga ua faatapulaaina.

. A tatou faatali teisi se’i tilotilo i le tulai mai o soligatulafono laiti, le faamaoni ma le lalolagi o mea sese e latalata mai ma mamao atu, ua faigata lava ona faapea tatou te le aafia ai.

Fai la talafou a le lalolagi ma faata’ita’iga-i le faagasologa o nai aso ua mavae atu 

E aunoa ma se mana’oga ina ia tatou tilotilo i auiliiliga, o le mea moni lava e faapea ua matua anoanoa’i mea leaga i nofoaga uma lava. O le sasao o vevesi e mafua mai taaloga ma sauaga i totonu o Europa – e leai se tulaga masalo- o le taunuuga o le loto faananau ma le mitamita vale ua matua sese atoatoa. Ua avea ma mea tau faamata’u le matamata i ata o tagata tapua’i o le taaloga soka –o sasa solo i le ao-teatea-ma ua le mafai ona fesoota’i. I totonu o le isi vaega o le lalolagi, o le tafana o tagata i totonu o se fale kalapu i Florida ua toe faate’ia ai foi le lalolagi, ua toe faamanatu mai ai ia i tatou uma mea ua faaleagaina e faiga tau faamata’u ma le inoino e faavae i luga o talitonuga ma lotu.

Ae peitai-tatou te le tau vaai mamao i tua mo amioga tau faamata’u lea ua matua afaina ai le mafaufau. I Samoa nei i le asō, ua faigata lava ona teena le faapea ua matua tele mea leaga. E peaiseai o loo i totonu o le lalolagi.  O loo i ai le tulaga pagatia ma mea leaga i nofoaga uma tatou te tilotilo i ai. O loo i ai tagata fasioti tagata, toso teine, talitane, faomea ma ituaiga uma lava o solitulafono laiti o loo fai i le itu tauagavale-taumatau ma le ogatotonu. 

E na o lou silasila lava i lau nusipepa o aso uma ma matamata i tala fou i luga o le Televise-ona e maua lea o le manatu e faapea o loo i ai lava se mea o loo matua faaletonu i se vaega o i totonu o lenei atunuu. Ma o loo i ai se mea e faasino i le fasi faatautala o a tatou tamaitai ma tamaiti. O loo i ai se mea e uiga i tagata e asiasi mai i lenei atunuu ua faalavelavegia ma sauaina ma o nisi ua tuua le atunuu e aunoa ma le toe manao e toe sau.  

Matou te le tuua’ia le leaga ia i latou. O le mea moni e faapea ua tele na’ua ni osofaiga faa-saua na lipotia i totonu o lenei atunuu i ni nai masina ua mavae atu. A tilotilo tagata ia Samoa mai fafo, latou te vaaia matafaga o le sami tioata, le lanu lauava matagofie ona latou mafaufau lea i le ituaiga o le soifuaga to’afilemu lea e le mafai ona faatusalia i soo se isi lava atunuu. Latou te vaaia ata o tagata agalelei o Samoa. Ia e moni ma talafeagai i se isi itu. Ae peitai-o le mea moni lava ia i luga o le fogaeleele e ono mafai ona matua eseese lava.

E ono mafai ona avea ma mea moni tau faafefe. Ua outou silsila la, i nai msina ua mavae atu- ua fai lava sina tele o le pule i le ola lea na aafia ai soo se tagata-e tusa ai ma le matua i tausaga. Ua uma aso sa avea ai le pule i le ola i totonu o lenei atunuu ma fasi tagata o le tupulaga talavou. E tele a tatou matau i lenei tausga na tua ai alii matutua ma tamaitai –i le mea e le taea e le mafaufau.

I isi lava nofoaga, ua matua faateteleina  le faitaaga. O teine talavou ua matua sauaina tau feusuaiga e o latou lava tamā ma tagata matutua o latou aiga. O lenei mea ua avea ma mea taatele i aso nei. E mafai ona tatou talanoa pea ma talanoa pea, ae o lena ua e maua le aano o le mataupu. I le taimi nei la, ua uma ona matou tuuina atu muamua le fesili- ae o le a matou toe fesili atu foi, o le a le mea lea ua tupu i totonu o Samoa i aso nei?  O le a le mea ua tupu i lenei atunuu lea e tatau ona faavae  i le Atua?  A tatou talanoa loa i le Atua, matou te ioe o i tatou o se atunuu lotu, e sa’o? E fa, lima, ono ma o nisi taimi e o’o atu i le sefulu falesa i totonu o isi nuu. E fai fono a ekalesia i le faagasologa atoa o le tausaga ma o loo faaauau pea ona latou nofoia se vaega lelei o la tatou kalena faale-tusaga.

O Aso Sa o aso ia e tatau ona tausisia. Ae mafai la faapefea e mea leaga ona tutupu talaulau i totonu o se atunuu lea e matua tele ai falesa? E mafai ona faapea atonu ua maua e le ekalesia ua na le toe mafai ona faafilemu mafaufau ua vesia, ma faalautele le uiga o le agalelei atu? E faapefea ona tatou tapua’i i le Atua ma le lima e tasi e fasioti tagata le isi lima? E faapefea ona tatou ta’uta’u le alofa o le ATua ma tausi le anoano o le inoino mo le uso/ tuafafine?  Ua avea ‘ea tatou ma malo o vale? O faata’ita’iga a ai ia ua tatou mulimuli ai? 

O ni fesili tugā nei. Ua matou iloa. Ae peitai-i se taimi e pei o le taimi nei, e tatau ona matou ‘ausia le loloto o le iliti-tai mo no faiga e fo’ia ai. O tagata taito’atasi ma i tatou uma lava-ua tofu ma lna e fai. E i ai foi le matafaioi a ta’ita’i o le malo e pei foi o ta’ita’i o ekalesia. Ua tatau i matai o afioaga ona tula’i mai e pei lava o le taitai o aiga uma. E tatau ona tatou faia ni fesili faigata e faasino ia i tatou lava. Ua fita na’ua ‘ea le soifuaga i totonu o lo tatou atunuu ma ua maua ai i nisi tagata  le faigata- ma ua faapea ai ona tua isi tagata i le mea e le ofi i le mafaufau? O fea o i ai lo tatou Palemene? O fea o i ai le malo? O fea o i ai ta’ita’i o ekalesia? Ae faapefea o tatou matai ma ta’ita’iga o le nuu?

O fea i latou e faamalosia a tatou tulafono? O a mea a Alii Leoleo o loo fai?  Ae faapefea aiga ta’itasi? O faatino e matua o latou tiute mai le ATua pe ua matua noatia i latou i fuafuaga o a latou pisinisi ma ua faapea ona latou le maua se taimi e toe avea ai ma matua? O fafaga ‘ea tamaiti i amioga talafeagai ma mea faatauaina? O fai le tiute o nusipepa? O fea o i ai loia, foma’i ma tausitusi ma tagata poto faapitoa uma? O a tatou mea o loo fai? O taimi fita nei taimi ma e manaomia ona tatou matua faamaoni i le faiga tatou te tali atu ai i nei fesili. Ona pau lena o le taimi e amata ai ona tatou mau se vaifofō.

I le taimi nei la ma ina ia faia le amiotonu ia i tatou lava, o nisi taimi e aoga ona toe la’a i tua teisi ma tilotilo i le mea o loo tupu i le lalolagi. O le tilotilo i sauaga ma le faa-maligi toto o i latou e leai se sala i le lalolagi atoa, o le a tatou maua ai e faapea atonu e le o faapena ona leaga le tulaga o ia mea i totonu o Samoa. Ae ua tuuina atu ai mea i lo latou tulaga moni.   

Ua outou silasila la i le taua o le tatau ona tatou toe faatutū i tatou i luga ma toe soifua i o tatou olaga masani ma faaaoga minute uma mo le mea sili –e ala i le aveeseina o tatou faanoanoaga ma le iloa lelei e faapea e ui lava i le mea o loo tatou vaaia-e o’o lava i mea faalavea aao ia e foliga mai e le mafai ona fo’ia-ae tatau ona tatou pipi’i  i le faamoemoe, ma le talitonu atoatoa e tatau lava ona maua se taeao e sili atu ona lelei..

I le avea ma atunuu, ia ‘aua lava ne’i sasi la tatou vaai i le faamoemoe. Ia o tatou taofi mau i le faamoemoe ona o le taua o tatou ola; ma le talitonu atoatoa  e anoano lelei ma sili atu o i totonu o tagata taito’atasi ma tagata uma pe a tatou tutula’i mai faatasi-ona tatou faato’ilaloina lea o le leaga. Ia outou maua Samoa se Aso Lulu uiga ese, ma ia faamanuia atu le Atua!

By Faaliliu e Seagaitumua Tupuola 15 June 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>