Manatu O Le Fa’atonu - E tatau ona maua e Avele se isi avanoa

By Mata'afa Keni Lesa 14 May 2016, 12:00AM

E leai se tulaga masalomia o lea mataupu. Tusa lava pe o se avanoa mulimuli moni lea, ae tatau lava ona fai e Avele ni teuteuga mo mea sese o aso ua mavae, e tatau ona maua e le aoga le tele o ia mea e pei o nisi o a’oga ia sa tuuina atu i ai le avanoa o le le mautinoa i le tele o tausaga..

A aunoa ma le faaleleia o le amio a tamaiti a’oga, lea ua mafua ai ona tapunia lea aoga, matou te talitonu e tatau i le malo ona ia tuuina atu i le tusa ai ma le ivasefulu-lima pasene o tamaiti o se a’oga-se isi avanoa se tasi.

O se mea lea e sili ona talafeagai e tatau ona fai. O le mea moni e faasino i lea mataupu e faapea ua faailoa manino mai e le malo lona tulaga e tusa ai ma lea mataupu. O le tapunia o le a’oga, sasa pala o le aufaigaluega, tamaiti a’oga tuai ma le Pule i se tulaga lautele, ua auin atu ai se fe’au malosi e faapea na te le toe talia ni amio faavalevalea a nisi o tamaiti a’oga. 

Ae i le taimi nei, e tatau i le Palemia o Tuilaepa ma lana Kapeneta ona fai le mea sa’o. E tatau ona latou toe tatala le aoga ae tuu le avanoa i faia’oga ma tamaiti a’oga e faatino a latou matafaioi. 

O lona uiga-ia tuuina atu e faia’oga le poto ae a’oa’o e tamaiti a’oga mea latou te manaomia mo se lumana’i manuia.  O soo se mea lava e itiiti ifo-o le a na o se auaunaga e le lelei ;lea i le Kolisi o Avele ma isi tagata uma lava o loo aafia ai faatasi ma le a’oga ae faapea foi i aoaoga i totonu o lenei atunuu. 

Ua matou faailoa atu lenei itu ona ua matou iloa-o Avele e le ona pau lea o le aoga sa aafia i nei fusuaga. Afai e faaauau pea ona toso e le malo le laina ua latou aveina, o le a le mea o le a tupu pe a taua’ifusu isi a’oga i le vaiaso o lumana’i nei? 

O le a tapunia foi ia a’oga uma mo se vaitaimi? Faamata e tatau ona avea lena ma tulaga o le a i ai, atonu e vave ona tatou maua e faapea ua tapunia a’oga uma lava i totonu o Samoa. O le tulaga moni lava lena o se lumana’i e le manaomia e se tasi.

O le Aso Tofi, na tuuina atu ai e le Palemia o Tuilaepa Sailele Malielegaoi i le Kolisi o Avele se taimi e faamuta ai. Na ia manaomia se ta’utinoga mai ia i latou e faapea o amio mataga na faaalia e nisi o a latou tamaiti a’oga i aso ua mavae-e aofia ai faiga tau faamata’u ma isi lava mea-o le a le toe faia.

E tusa ai ma le Palemia o Tuilaepa, se’ia vagana ai ua mafai e le Kolisi o Avele ona faamaonia e faapea o le a sui amioga a tamaiti a’oga, e mafai lava ona tapunia tumau le a’oga.

I sana faaaliga i nusipepa mulimuli ane ai, fai mai Tuilaepa ua uma ona ia faailoa atu i tama tuai o Avele ma faia’oga ina ia tapena ma saini se fuafuaga e faamanino lelei ai le latou maliega. E tusa ai ma le leo o mea, ua faamavae le Palemia o Tuilaepa i le ono mafai ona tapunia tumau le aoga.

“Afai e tapuni (tumau) le aoga, o lona uiga-o le a a’o’oga tama ma teine i isi kolisi e auito i sili ona latalata i o latou aiga e faaauau ai a latou a’oga,” o lana faaaliga lea. “Afai e toe tatala, o le taimi mulimuli lea e tatala ai. O le a lava se isi mea e tupu mai i lena taimi-o lena lava.” 

. Ana faapea e mana’omia so matou manatu vaivai-e sili ia i matou le mea mulimuli. Ua loa ona pagatia lea a’oga. O se vaiaso e tasi pe lua ae leai se a’oga o se sala matuia lea mo le amioleaga a se vaega itiiti o tamaiti a’oga.

Ioe, e tatau ona tatou manatua e faapea  mai le faitau aofai atoa o le a’oga, e na o nai tamaiti a’oga lava na aafia ai. O le isi anoano o le faitau aofai o tamaiti a’oga-e leai se latou mea na fai e tusa ai ma lea matupu-lea ua mafua ai ona tapunia le a’oga-ma o tamaiti a’oga tonu na e tatau ona tatou manatu i ai. E le o nofosala i latou i nei mea uma.

O le mea e alofa ai-ona o le amioleaga  a ni tamaiti e to’aitiiti, o le avanoa tau aoaoga mo le vaega toatele o tamaiti a’oga amio lelei a Avele-ua aveeseina mai ia i latou.

Ua uma ona matou faailoa atu muamua lenei tulaga ae o le a matou toe fai atu foi i le taimi nei; e le o se lape o le a’oga ua mafua ai ona amio faapenei nisi o nei tamaiti talavou e peiseai ua ulufia e se tagata e leaga le ulu.

Matou te ioe e i ai le sao o aoga e tatau ona faatino ma o le femisaa’i i totonu o a’oga o le pogai lea ua mafua ai. Ae peitai-o uiga ma amio e faafailelei i le aiga.  O lona uiga la-a le amio lelei tamaiti a’oga, e le o se mea e sa’o atoatoa mo le atunuu ona tuua’ia faia’oga ma a’oga.

Matou te talitonu o matua lava e tatau ona noatia i lenei mataupu ina ia mautali atu. O ekalesia foi ma nuu e tatau ona tuua’ia i se tasi itu. Ua matou fai atu faapenei talu ai –o le mataupu tonu lava lenei e aoaoina  ma faamautu ai aga ma mea faatauaina.  

O sauaga i le va o a’oga o se mataupu lea tau le amio ma mea e faatauaina. O se mataupu lea tau le amio  ma e tatau ona tatou tuu sa’o atu le faaseā i le mea e tatau ona tuuina atu i ai..E tatau ona maua e le Kolisi o Avele se isi avanoa. Ma e tatau ona tatou manatua iinei ma le taimi nnei e faapea o sese e lua e le mafai ona maua ai se mea sa’o. Mafaufau i ai. 

Ia outou maua Samoa se faaiuga matagofie o le vaiaso ma ia faamanuia atu le Atua!.

By Mata'afa Keni Lesa 14 May 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>