Tala fiafia fa’atupu-lagona a Retimanu

By Fa’aliliu e Maiava 06 April 2016, 12:00AM

“Sa ‘ou matua puta lava ma mamafa lo’u tino, mamafa fo’i le inu, e fiafia e ‘ai i mea-‘ai mai fale’aiga, e le iloa kuka, e matua mamafa fo’i le ulaula toetoe a pepa sikaleti atoa e ula i le aso ma matua leai se fa’amalosi-tino,” o le tala lea a Niva ia Moera Tuila’epa-Taylor o le Leitio Niu Sila. 

“O le mea moni lava, sa matua fa’anoanoa lava, sa popole lo’u loto fa’atasi ai ma le tele o isi gaosa na atili ai, ‘ou te talitonu, ona o lo’u le iai i toe taimi o o’u matua.

“Na maliu lo’u tama i le 1990 fa’atoa savali le 20’s o’u tausaga, ae maliu lo’u tina i le 2000, ua atoa lo’u 30 ma ‘ou te le’i iai i le taimi na maliliu ai. ‘Ou te le’i lagona le fa’anoanoa sa tatau ona iai, ona o lena taimi, sa avea o se tasi e na o pati lava ma fiafiaga o le ola nei sa fiafia iai le olaga. 

 “A’o le taimi tonu lava na ‘ou o’o ai i o’o’oga o le leaga, o le isi aso sa ‘ou taumafai ai e fa’amaulu se’evae ae le’i aga’i i le fale-faigaluega.

Sa ‘ou saofa’i ai i le nofoa a ‘ou te le-iloa atu o’u vae, ona ua punitia e lo’u manava, ma ‘ou tagi ai loa ma ‘ou iloa ai, ua matua telē tele ma mamafa lo’u tino, peita’i ‘ou te le’i iloa pe o le a le telē ua iai lo’u tino i lena taimi, ae ina ua ‘ou punou ifo e nonoa o’u se’evae, o le taimi tonu lena na ‘ou iloa ai le mea moni. O le taimi fo’i lena na ‘ou manatu ai loa, ua tatau ona fai o sa’u fa’atatau. 

E ui sa faigata ia Retimanu ona tau-amata, ae na ia fa’amatala, e tāua lava le taumafai e su’esu’e ma va’ava’ai le mea e pito sili ona e fiafia e fai.

“E tatau ona fai o le mea ou te lagona e fetaui mo ‘Oe ae maise le fale-koleni sa matua manaia lava,” o lana lea fa’aaliga. “Sa ‘ou fiafia iai aua sa tumu i ituaiga tagata ‘ese’ese, o fafine ma tamaloloa e tutusa uma lava matou, tutusa a matou fuafuaga ma fa’amoemoega ma o le to’atele fo’i e silia atu i le ta’i-selau kilo le mamafa, ma sa lagona lava lo’u fiafia iai, leai se popole pe tau-matamuli fo’i.” 

O le tala i lana tusi, e malie tele lagona o Retimanu e pei ona fa’ailoa e le tusi.

“Ina ua amata ona tusia le tusi, sa ‘ou fai atu i la’u kamupani na lolomia, ‘ou te le-mana’o e lauga atu i tagata ona ua tele lava tusi sa ‘ou faitaua na fesoasoani ia a’u ae tasi lava le mea na ‘ou iloa mai lenei taumafaiga, o le tatau lea ona e matua sauni lelei ma ‘ou te manatu, o le ‘autu lena o lenei tusi. 

 “O le fa’afetauiga o fita ma fa’afitauli ogaoga ma fa’amatala lelei peita’i sa ‘ou naunau fo’i e fa’amalie teisi ma ia iai se agaga-malie fa’aPasefika. ‘Ou te iloa o le a avea ma mea-malie ia latou e silafia a’u, fa’apea fo’i nisi ‘ou te le-masani ai.”

Na ta’ua e Retimanu, e matua le-popole lava po’o le a le ‘umi e tamo’e ai i se marafoni, ae taulia lava le taunu’u.

By Fa’aliliu e Maiava 06 April 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>