O LE TALA IA LI’AVA’A MA TU’ULEAMA’AGA

04 May 2016, 12:00AM

O Li’ava’a o le atalii o Vaafuti o le aiga o Tagaloa-sa nofo o ia i Tufu Gataivai-ma o ia o se tagata sauā tele. Na ia tuu tagata i se fasi eleele mai Tufu i le Vaisa-o se fasi eleele lea e i le va o Tufu ma Taga-ma i se mamao e faitau maila ma maila -na ia faatonuina ai ia tagata ina ia tu’utu’u-lima atu lona vai.

O ana mea’ai o aano o tino o tagata ola- ma o le taimi lava na te vaaia ai se tama’ita’i ‘aulelei-tusa lava pe o se teineitiiti-ona nofo lea ma tapu pe faasa mo ia mai isi alii. O lea la tulaga na tupu ia Tugatugalei le tama teine a Pai ma Lafai o Aopo-lea a’o la’ititi lava –sa tapu e Li’iavaa ina ia avea ma ona to’alua i se aso.

Ina ua matua lea teine ma ua alu atu i se tasi aso mai Aopo i le matafaga e utu sami e fai ai a latou mea’ai. O le ala na ia savalia e ui atu i Anini-o se nuu lea e latalata i Sasina, a’o faalele lupe ai le alii o Tu’ule’ama’aga- e faatosina mai ai isi lupe mo lana seuga-lupe.

Ina ua na vaaia Tugatugalei-sa matua mana’o lava i ai o ia ma na talosagaina ai loa o ia e avea ma ona to’alua. Ae fai mai le tali a le tama’ita’i-ua uma ona tapuni a’u e Li’ava’a. Ona fai atu lea o Tu’ule’ama’aga-E leai se mea o i ai- sau pea oe ta te nonofo.

Ona la taooto lea-ma mulimuli ane  ona o atu atu i le matafaga. Ua tago le tamaitai utu ana fagu-ae tago Tu’u i ana ato fagota ia ua tumu saisai i le I’a -ma avatu i’a i le tamaitai e ave ma ona matua. Ua taunuu le teine i lona aiga ma i’a ae fesili ona matua poo fea e avatu ai ia i’a.

Ona tali lea o le tamaitai-o i’a a Tu’ule’ama’aga. Ona toe fesili foi lea o ona matua-“E i ai se mea na tupu ia te oe? Fai mai le teine-ioe-e mana’o o ia ma te nonofo. Ua amata ona popole ona matua-ma ina ua ma’i-to le la tama-sa la taumafai lava e nanā ma faalilo.

E le’i umi se taimi ae tutū mai loa savali a Li’avaa e avatu Tugatugalei i lona fale. Ae peitai-a’o le’i atu o ia-sa feiloai muamua ma Tu’u-ma sa faamavae atu Tu’u ia te ia i upu nei-“Afai e te ola a’o se teine-tu’u ia Fale’afa na te faia sona igoa; ae afai o se tama-ia e faaigoa ia te ia o “Apiolefaga”-aua o iina sa ‘ou fagota ai ma a’u ato fagota.

Ona alu loa lea o Tugatugalei ia Li’avaa ma nofo ai. Ina ua vaai tagata ua ma’i-to le tamaitai-o le manatu o Salemuliaga o se to a Li’avaa. Ae ina ua ola le tamaitai, sa tagi lotulotu le tamaitiiti i taimi uma-ma o lea sa tausi tele ai e tagata ona o le taumafai e faana ma ua le avatua ai lava le tamaitiiti ia Tugatugalei.

O lona tiga alofa i si ana tama na tagi tautala ai Tugatugalei:-Le tama a Pai, le afafine o Lafai e teletele-utusami o ia Ninitai e-o faalele lupe Tuuleama’aga-na laga le taufaga-na falua le papa-o le mu ma le laea na ‘ou filiesea, o le ato ulisega na ‘ou polepolea, o le nau ia Masunu na ma pulupulu-o le nau ia Nini na ‘ou saisaita’i, o le pitofau o Tu’u na ‘ou faufili ai-Na ta sau nei ita e ua uli o ta susu e-a ma mavaega ua uma ona tu’u e-A se tamateine-pule Fale’afa; a’o se tama tane ia igoa ia Apiolefaga-auā Tu’u faifaga! Ae ui o lea- sa tautalatala leo tele Tugatugalei ia te ia lava ma o lea na lagona mai ai e se tasi o tamaitai sa i totonu o le fale ma na ta’u atu ai lea mea ia Li’avaa.

O le pogai lea na tau ai Li’avaa ma Tuu-lea sa lafi i totonu o se ana i Fagae’e Sasina. O se tasi o faiga matuia a Li’avaa na fai o le fasiotia lea o teine uma o Sasina ia sa latou faasili Tuu i lo o ia ma o tamaitai ia na totogi ai le sala a Tu’u.

I aso nei- o loo tumau pea le latou Mau-“O le sala a Tu’u na totogi i teine. O se Pese la e faasino i lea faiga a Tu’u o loo ta’ua i totonu o le Lomi Fefiloi a Misi Palate- ma e na o le faiupu mulimuli sa mafai ona faamaumauina.

“O le Pitofau a Tu’u sa lavalava mai-Ma Leuooutumoso na la momoe ai-Fai ai ana mavaega-A se tama fafine pule Fale’afa-A se alii avane lona suafa-Ae liliu e ia ia Li’avaa-Aua sa faamanamana.

04 May 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>