Sosola le ‘Au-Si’isi’i ma Fa’ailoga o Ta’aloga

By Deidre Fanene 02 May 2016, 12:00AM

Suipi atoatoa le Vaega o Si’isi’iga-U’amea Mamafa i tufatufaga-fa’ailoga a le Komiti Aoao o Ta’aloga a Samoa ma le Olimepeka sa faia i le po o le Aso To’ona’i talu ai. 

E le gata i le aupito tele o fa’ailoga na maua e le ‘Au-si’isi’i – e aofia ai ma le Fa’ailoga Maualuga o le Tagata-Ta’alo e to’atasi – ae fa’apena fo’i i fa’ailoga mo faia’oga ma latou e pulea, va’aia ma fa’amaopoopoa ta’aloga.

A’o le po lava ia, na sola ma le tama’ita’i o Mary Opeloge, lea na manumalo i le fa’ailoga ‘o le Tama’ita-Ta’alo o le Tausaga’ fa’apea le ‘Fa’ailoga Maualuga’, sa filia mai ia latou uma na mautulaga.   

Na fa’amalo atu le Ali’i Palemia, Tuila’epa Sa’ilele Malielegaoi ia Mary, ina ua taua’aoina atu lona fa’ailoga, lea na fa’atupe ma lagolagoina e le Komiti o Ta’aloga.

“E leai so’u mafaufau ‘ou te mauaina se tulaga fa’apea,” o le fa’aaliga lea a Mary ma loimata a’o talia lona fa’ailoga.

“E to’atele lava nisi e fia fa’afetai iai, e aofia ai le Afioga a le Ali’i Palemia, Tuila’epa, o le matou faia’oga o Tuaopepe Jerry Wallwork, o i latou uma sa lagolago mai i le matou vaega ae maise nai o’u matua ma le matou aiga atoa.”

O se po ua talafeagai ma onomea mo se tasi e finau le-leoa lava. Moni ua loa tausaga o tulaga maoa’e pea mo le ta’ulelei o le atunu’u, ae sa taumulimuli lava e fa’atino mea sa faia fo’i e lona uso matua, o ‘Ele ‘Opeloge. Peita’i o le po lea, ua leai se ‘Ele.

 “E leai ma so’u manatu fa’apea,” o lana fa’aaliga lea. “A’o lea ua fa’amanuiaina a’u ma ua fiafia ai lava ma talia ma le agaga-maulalo. O se fa’aaloalo maualuga ua ‘ou mauaina.

“Na ‘ou sau lava i le po lenei, ma le leai o se manatu i se fa’ailoga fa’apea, aua ‘ou te iloa e to’atele lava isi tagata-ta’a’alo sa fai iai le filifiliga, a’o lea ua fa’amanuiaina a’u, o le mea moni lava, o se fa’amanuiaga mai Le Atua.

“Ua tauia le tigaina i koleniga, i le tele o taimi, i le ao ma le po, e le maua lelei ai se malologa, ae fa’afetai ua tali mai Le Atua.”

Ae le o le muta’aga lea o le fa’amoemoe o le tama’ita’i finafinau, o se tasi o fetu-pupula o le ta’aloga si’isi’i-u’amea-mamafa.

“E tele lava se galuega e fia ‘ausia ai le tulaga lelei mo le aga’i i luma,” o lana fa’aaliga lea. “Lea e loma le Su’ega-Siamupini a le Itulagi nei (Oceania) i le masina fou fa’apea fo’i le Olimepeka ia Aokuso, lona uiga e tele lava se galuega e fia fa’atino ina ia ‘ausia ai le tulaga maualuga lea.   “Ae mo lenei po, o le a talia fiafia le fa’amanuiaga ua maua ma ‘ou te fa’afetai tele ai lava ia latou uma sa lagolagoina matou, o a’u uo, o aiga ma nai o’u matua. “Ae maise lava la’u faia’oga o Tuaopepe Jerry Wallwork, o ia tonu lea e tatau lava ona ‘ave iai le fa’afetai, aua seanoa ia, ‘ou te ‘ausia lenei tulaga ua iai nei. O se faia’oga e finau tele ma naunau ina ia lelei matou uma ma ‘ou te iloa, ana le tu-malosi Tuao, e leai se tasi e ‘ausia fa’amanuiaga ua maua i lenei po.” 

Na ‘ausia fo’i e le Faia’oga, le Afioga a Tuaopepe Jerry Wallwork se tasi o fa’ailoga aloa’ia,  le Fa’ailoga mo le Faia’oga o le Tausaga. Na manumalo fo’i le Vaega Si’isi’i i le Fa’ailoga mo le Tama’ita’i Ta’alo, lea na sola ma Feagaiga Stowers fa’apea le Fa’ailoga mo le Ali’i Ta’alo, na si’i-malele e Ma’eu Nanai Levi. O Siaosi Le’uo na sola ma le Fa’ailoga mo le Tama Ta’alo o le Tausaga.

O le Afioga a Fa’amausili Taiva Ah Young, le Peresetene o le Asosi Hoki a Samoa, na manumalo i le Fa’ailoga mo le Ta’ita’i o Ta’aloga o le Tausaga a’o le fa’ailoga o le ‘Au-Ta’alo o le Tausaga, na maua e le ‘Au-Lakapi Pa’i (Fefiloi) a Samoa.

O le Tagata-ta’alo (e iai Mana’oga Fa’apitoa) o le Tausaga, sa taua’aoina atu ia Milo Toleafoa. 

Ae le na o le Vaega Si’isi’i o lenei vaitaimi sa taua’aoina iai fa’ailoga fa’apitoa nei. Sa aloa’ia fo’i ma amana’ia le sao tele o le Susuga a Seiuli Paul Wallwork, o se ali’i-si’isi’i sa ta’uta’ua ai Samoa i ona taimi, o se tasi sa fa’auluulu iai ta’aloga ‘ese’ese, o se faia’oga fo’i o ta’aloga, lea na fa’amanuiaina o se tasi o le to’alua ua aloa’ia ma Fa’amauina i le Sa’ofa’iga o Tagata Iloga o Ta’aloga a Samoa ma le Olimepeka. 

O le isi e to’alua ma Seiuli, o Dawn Rasmussen, le sa galuega malosi mo le atina’eina o so’o se ta’alogad i Samoa, ae maise fo’i ona tula’i o se tasi o tagata-ta’alo iloga i Samoa nei ma le Pasefika. 

I le po o le tufaga-fa’ailoga, sa aloa’ia ai fo’i ma toe manatua se tasi o tamali’i na iloga fo’i lona sao aoga mo itu-tauTa’aloga i le atunu’u. Sa tutula’i le mamalu o le aofia sa ‘auai i lea fa’amoemoe, e fa’aaloalo mo le Peresetene tuai o le Vaega o Ta’aloga (SASNOC), o Nu’u Vaeolenofoafia Tapasu Leung Wai ua fai-i-lagi le folauga.

By Deidre Fanene 02 May 2016, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>