Fa’amatu’u ese Soalaupulega o Fanua ma Suafa

By Ilia L Likou 02 March 2018, 12:00AM

I se tauaofiaga fa’apitoa na tauaofia i le maota o le Samoa Cultural Center i le tauafiafi o le Aso Lulu na se’i mavae atu nei.

Na tulei saunoa ai lana Afioga i le Minisita o Fa’aimasinoga, le susuga i le Matua o Alo o Sina ia Fa’aolesa Katopau Ainu’u, i le fa'amatu'uina aioa'ia atu o le fa’afoeina o soalaupulega o mataupu tau i le Fa’amasinoga o Fanua ma Suafa i Ie Fa’alapotopotoga a Tufuga o Fa’atofala'iga, (AMSA) e gafa ma lea vaega. 

“O lenei aso ma lona faamoemoe, o se fuafuaga alualu mamao lea a le Matagaluega o Faamasinoga, mo le sologa lelei o le auaunaga o mataupu tau soalaupulega o Fanua ma Suafa,” Fa’aolesa i lana saunoaga.

“O se faamoemoe ua o gatasi ma le finagalo o le Afioga ile Faamasino Sili ma le Faamasinoga, o le taumafai lea e faaaoga le auaunaga faasoalaupulega, e foia ai le tele o faafitauli e agai atu i le Faamasinoga mo sana faaiuga. 

“Ma e le tau fesiligia le taua o lenei auaunaga faa-soalaupulega mo le mamalu o si o tatou atunuu, ae maise ai lava mataupu ua faatulagaina i luma o le Faamasinoga o Fanua ma Suafa. 

“O lenei auaunaga ua leva na gafa mai male Matagaluega, ma e le fesiligia le tulaga maualuga na o’o iai le faatinoga ale Matagaluega. 

“Ae soo se faiva sii lava a Samoa, e le asa lava ma se maumau ma e iai foi le lape o le auaunaga sa feagai pea ma le Matagaluega e faatino ai lenei auaunaga. 

O lea lape, sa folasia manino mai lava i le sailiiliga a le Komisi Faapitoa a le Palemene mo Faamasino o le Faamasinoga o Fanua ma Suafa. 

“O lea foi sa tuuina mai ai le tali a le Faamasinoga ma ua manino mai ai, e tatau lava ona tutoatasi le faatinoina o soalaupulega a le Faamasinoga o Fanua ma Suafa, tai pei foi o soalaupulega o lo o faatino i le Faamasinoga Maualuga ma le Faamasinoga Faaitumalo. 

“Ma e le tatau ona toe faatinoina e le Matagaluega lenei auaunaga, ae faasee atu i tua i se faalapotopotoga tumaoti po o nisi o le mamalu o le atunuu, ua iai tomai ma agavaa i le faatinoina o soalaupulega. ”Mo le silafia, o le soalaupulega o so'o se mataupu, o le ma'a tulimanu lea o le tofa saili mo se fofo ose faafitauli ua tulai mai e masani ai tu ma agaifanua a Samoa. 

“E soalaupule le Samoa, ae finau papalagi i lo latou aia tatau lea ua faataua nei i le aso le aloaia ina o le soalaupule i totonu o le Faamasinoga o Fanua ma Suafa. ”O le mafuaaga tonu lea o le faavaeina o lenei faiga paaga, i le va o le Matagaluega o Faamasinoga ma le Asosi o Tufuga o le Faatofalaiga. 

“E le gata o le faataunuuina o fuafuaga alualu mamao a le Matagaluega, faatauaina o le finagalo o le Faamasinoga, faatinoina o fautuaga a le Komisi Faapitoa a le Palemene, ae ua pau foi lea o le Asosi i totonu o Samoa, o lo o iai susuga I faafeagaiga, o tamalii ma faleupolu, sao ao ma tamaitai ma le malosi, ua maea ona aotauina i tomai ma agavaa faapitoa e faatautaia ai soalaupulega.

Ua manino mai foi o le Aso Gafua o le vaiaso fou, o le a amata aloaia ai ona saofafai tufuga o le faatofalaiga i le faatinoina o soalaupulega o mataupu tau Fanua ma Suafa. 

“O le  faamoemoe autu o le faamatuu aloaia atu lea o  lenei auaunaga e pei ona sa faatino mai ai e le Matagaluega o Faamasinoga i tausaga e tele, i la outou Asosi.

“Ma e le taumate le manuia o ienei faamoemoe mo nai o tatou tagata ae masie o le mamalu o si o tatou atunuu o lo o autovaa atu pea i mataupu tau Fanua Faaleaganuu ma Suafa Matai.

O le agaga tonu  o le tofa ua a'e i le Malo, o le fa‘amatu’uina atu lea o lenei auaunaga o soalaupulega poo faatofala'iga o mataupu tau fanua fa’a—le-Aganuu ma Suafa Matai, i se Vaega Tumaoti, e fa’afoeina fa'atofala'iga o ni fe‘ese'esea'iga a ltu Auai o se Talosaga ua tu'uina atu i Ie Vaega o Fa’atofala'iga i le Matagaluega o Fa'amasinoga. 

I le lua masina ua tuana’i na galulue so'oso'o tau'au ai le Matagaluega o Fa’amasinoga ma le Fa’alapotopotoga o Tufuga o Faatofala'igai(AMSA) e fau se ‘auivi e lima ta'ita’iina ai le fa'afoeina o fa'atofala'iga o mataupu tau Fanua ma Suafa e Tufuga o Faatofa|a'iga ua a'otauina fa'apitoa mo lea faiva alofilima.

 E i ai Ie talitonuga o le Faalapotopotoga o Tufuga o Fa’atofalaiga (AMSA) o faatofaia’iga uma o le a fa'afoeina e Tufuga o Faatoflaa'iga ua ma’ea a’otauina mo lenei faiva, o Ie a fesoasoani e fo'ia ai ni fe’ese’esea'iga o  mataupu a le Fa'amasinoga o Fanua ma Suafa i se faamoemoega autu.

O lo’o fa'amautuina le tulaga lelei o so’otaga vavalalata o aiga, e fa'apitoa lava i mafutaga ma so'otaga i totonu o aiga lea e avea ai i latou ma ltu Faamasinoga o se fe'ese'esea'iga a se aiga potopoto ta'atele, ma o le a avea ai le faatofala'iga ma fesoasoani e fofo ma malu puipuia ai so’otaga vavalalata o aiga. O le a fa'aiti'itia taimi alu o ltu 'Auai i totonu o Ie Faamasinoga o Fanua ma Suafa, i ni fe'ese'esea’iga e tauau ina toso atu i ni tausaga se tele, ma a'afia ai ma ni si augatupulaga i le lumana'i.

O le a  fa'aiititia tupe alu, ina ia alu aoga tupe a ltu Auai e tausi ai o latou aiga, nai lo ie tu'uina atu 0 mataupu i le fa'amasinoga E taiitonu le Malo, o le auaunaga a Ie Faalapotopotoga a Tufuga o FaatofaIa’iga o Samoa (AMSA), i le fa'afoeina o Faatofala’iga e se Tufuga o Fa’atofaIa'iga i se tulaga tuto'atasi, ole a ave’esea ai atugaluga poo masalosaioga o le mamaluo o le atunuu, i ni faiga fa'aituau ma ni faufauga fa’aalatua a Sui Resitara a le Matagaluega o Faamasinoga o lo'o gafa ma le soalaupuleina o mataupu a le Faamasinoga o Fanua ma Suafa i Ie taimi nei.

Ae o le manulauti ma se fa’amoemoega aoaotetele a le Matagaluega o Fa'amasinoga ma le Fa'alapotopotoga a Tufuga o Faatofaala’iga, o le tu’uina atu lea o le auaunaga i se tulaga tuto'atasi mo le fa'afoeina o Fa'atofaIa’iga, o le a puipuia ai so’otaga lelei o ltu Auai, fa'apea le fa‘aiti’itia o taimi ma tupe alu.

By Ilia L Likou 02 March 2018, 12:00AM
Samoa Observer

Upgrade to Premium

Subscribe to
Samoa Observer Online

Enjoy unlimited access to all our articles on any device + free trial to e-Edition. You can cancel anytime.

>